Wat zijn de nieuwe staatssteunregels vanaf januari 2023? En welke verdere aanpassingen van het staatssteunregime kunnen we nog verwachten in 2023? Dat kunt u lezen in dit overzichtsartikel.
Staatssteun aan de landbouw- en visserijsector
Per 1 januari 2023 gelden er nieuwe regels voor het verlenen van staatssteun aan ondernemingen, die actief zijn in de landbouw- en in de visserijsector. Het betreft de volgende Europese regelgeving:
- De groepsvrijstellingsverordening voor de landbouw (“GVVL”) en de groepsvrijstellingsverordening voor de visserij (“GVVV”) zijn beide herzien. Hierin worden specifieke categorieën steun verenigbaar verklaard met de Europese regels en worden die categorieën vrijgesteld van de verplichting tot voorafgaande aanmelding bij de Commissie; ook goedkeuring door de Commissie is niet nodig, mits de voorgenomen steunmaatregelen aan bepaalde voorwaarden voldoet die zijn geformuleerd in de beide verordeningen.
- Ook de richtsnoeren voor de landbouw-, de bosbouw- en de visserijsector zijn herzien. Daarin zijn de voorwaarden bepaald waaronder de Commissie beoordeelt of staatssteunmaatregelen die niet onder een groepsvrijstelling vallen, verenigbaar zijn met de interne markt. De nieuwe richtsnoeren zijn van toepassing vanaf 1 januari 2023;
- Ook de richtsnoeren voor staatssteun in de visserij- en aquacultuursector zijn inmiddels vernieuwd maar zij zijn nog niet van kracht per 1 januari 2023. De inwerkingtreding ervan volgt vermoedelijk in het eerste kwartaal van 2023, zodra alle taalversies beschikbaar zijn. Tot dat moment blijven de huidige visserijrichtsnoeren uit 2015 (gewijzigd in 2018) van toepassing.
Staatssteun aan de vervoersector: machtigingsverordening is aangenomen
Op 19 januari 2023 wordt ook de nieuwe machtigingsverordening voor de vervoersector van kracht. Deze werd op 6 januari 2023 gepubliceerd. Deze verordening machtigt de Europese Commissie om een vrijstellingsverordening aan te nemen voor steun aan diverse onderdelen van de transportsector. De machtiging bouwt voort op de ervaringen van de Commissie uit de afgelopen jaren met de toepassing van artikel 93 VwEU over de coördinatie van het vervoer en ervaringen met de spoorwegrichtsnoeren uit 2008. Een voorstel voor een vrijstellingsverordening op basis van deze machtigingsverordening wordt verwacht in de loop van 2023.
Andere verwachte aanpassingen in 2023
Verder zullen er in 2023 naar verwachting aanpassingen worden gedaan aan andere onderdelen van het staatssteunregime. Zo loopt de geldigheid af van de volgende regelgeving:
- de Algemene Groepsvrijstellingsverordening (AGVV) (Verordening 651/2014);
- de reguliere de-minimisverordening (Verordening 1407/2013);
- de DAEB de-minimisverordening (Verordening 360/2012).
Alle drie deze regelingen zijn in principe nog geldig tot en met 31 december 2023. Zoals de zaken er nu voor staan, zullen in de loop van 2023 conceptteksten beschikbaar komen. In sommige gevallen zijn er al eerdere concepten en consultaties gepubliceerd. De Europese Commissie hield bijvoorbeeld eerder al een openbare consultaties met betrekking tot de aanpassing van het aanpassen van de AGVV in het kader van de digitale en groene transitie en de aanpassing van de reguliere de-minimisverordening. Hierover kunt u meer lezen in de volgende nieuwsberichten, die Kenniscentrum Europa Decentraal eerder schreef: ‘Consultatie over de AGVV herziening geopend’ en ‘Verzoek om input voor de-minimisvrijstelling staatssteun’.
Daarnaast publiceerde de Europese Commissie eind 2022 de resultaten van haar onderzoek over de effectiviteit van het complete pakket van de staatssteunregels voor diensten van algemeen economisch belang (DAEB). Daaronder valt ook de evaluatie van de DAEB de-minimisverordening, waarvan de geldigheid verstrijkt per 31 december 2023. Naar verwachting wordt het hele DAEB-pakket uit 2012 integraal herzien in 2023.
Zodra over deze nieuwe voorstellen voor wet en regelgeving meer bekend is, berichten wij daarover uiteraard zo spoedig mogelijk op onze website en via onze nieuwsbrief, de Europese Ster.
