Praktijkvraag

Laatste update: 26 september 2023

Door:


Wij verwachten vragen uit de binnen de gemeentegrenzen gevestigde zorgsector. Wat zijn de (on)mogelijkheden en beperkingen ten aanzien van staatssteun aan zelfstandige ondernemers in deze sector? Hierbij wordt gedacht aan huisartsen, tandartsen, fysiotherapeuten, etc. en mogelijke onderlinge samenwerkingsverbanden.

Versie juni 2008

Antwoord

De staatssteunregels zijn in dit geval gewoon van toepassing. Vrije beroepsbeoefenaren zijn zelfstandige ondernemers, die door steun (bijvoorbeeld vestigingssteun) een selectief en niet-marktconform voordeel verwerven. Daardoor kan de concurrentie verstoord worden. U kunt alleen twijfelen aan het grensoverschrijdend effect, maar zeker gezien het feit dat medische kwalificaties in de EU wederzijds erkend zijn, zal dit al snel worden aangenomen (er is immers concurrentie met specialisten in andere lidstaten).

Staatsteun

Mocht u dus een steunregeling voor deze sector overwegen, dan is het zeker mogelijk dat er sprake is van staatssteun. Als de waarde van de steun de de-minimisdrempel (€ 200.000,= binnen drie fiscale jaren) overschrijdt, moet de regeling aangemeld worden bij de Europese Commissie.

Naschrift

Het staatssteunregime is van toepassing bij steun voor vrije (medische) beroepen. Inmiddels is er een arrest van het Hof van Justitie EU over een Oostenrijkse tandarts verschenen dat dit bevestigd.

Oostenrijkse tandarts

De uitspraak betreft een prejudiciële procedure op verzoek van het Verwaltungsgerichtshof van Oostenrijk. Die heeft het Hof gevraagd in hoeverre een Oostenrijkse wijziging van aftrek van de omzetbelasting voor artsen gezien moet worden als staatssteun (art. 87 EG). In de betreffende zaak ging het om een gespecialiseerde tandarts, die aanspraak maakte op een belastingvermindering als gevolg van een btw-vrijstelling.

Uitspraak

In de uitspraak wijst het Hof er op dat volgens de rechtspraak ‘er immers geen drempel of percentage bestaat waaronder het handelsverkeer tussen lidstaten kan worden geacht niet ongunstig te worden beïnvloed. De omstandigheid dat het steunbedrag betrekkelijk gering is of de begunstigde onderneming vrij klein, sluit immers niet a priori de mogelijkheid uit dat bedoelde handelsverkeer ongunstig wordt beïnvloed’.

Het Hof haalt hierbij het Altmark-arrest aan. De plaatselijke of regionale aard van de geleverde diensten of de omvang van het betrokken werkterrein zijn hier niet van belang. En specifieker, een gespecialiseerde tandarts moet worden gezien als onderneming in de zin van EG- Verdrag.

Ongunstige beïnvloeding handelsverkeer

Als zelfstandige deelnemer aan het economisch verkeer verleent hij diensten op een markt van gespecialiseerde tandheelkundige diensten. Aangezien niet kan worden uitgesloten dat gespecialiseerde tandartsen concurreren met hun collega’s uit andere lidstaten, kan een steunmaatregel aan zo’n tandarts het handelsverkeer tussen de lidstaten ongunstig beïnvloeden.

Meer informatie:

Arrest Oostenrijkse tandarts, volledige tekst