Op 21 september 2023 is de Europese Chipwet in werking getreden. Deze verordening moet de halfgeleiderindustrie binnen de Europese Unie versterken en leiden tot meer onafhankelijkheid. Zo heeft de EU in de toekomst minder last van chiptekorten en andere marktverstoringen. De COVID-19 pandemie heeft dit zwakke punt van de Europese economie duidelijk blootgelegd. Door de pandemie werd de productie van halfgeleiders verhinderd en ontstond er een groot tekort. Tegelijkertijd verwacht de halfgeleidersector tegen 2030 een verdubbeling van de vraag naar chips. Met in het achterhoofd de structurele tekorten op de chipsmarkt, de mogelijke verdere toekomstige tekorten én de grote vraag naar halfgeleiders, is de Chipwet tot stand gekomen.
In februari 2022 heeft de Europese Commissie het oorspronkelijke voorstel van de Chipwet gepubliceerd. In dit voorstel komen vijf doelstellingen terug, die de basis van de Europese chipstrategie moeten gaan vormen:
- Europa moet zijn leiderschap op het vlak van onderzoek en technologie versterken;
- Europa moet zijn eigen capaciteit opbouwen en versterken om te innoveren op het vlak van het ontwerp, de fabricage en de behuizing van geavanceerde chips, en die innovaties om te zetten in commerciële producten;
- Europa moet een geschikt kader instellen om zijn productiecapaciteit tegen 2030 aanzienlijk te verhogen;
- Europa moet het acute tekort aan vakmensen opvullen, nieuw talent aantrekken en de beschikbaarheid van geschoolde arbeidskrachten ondersteunen;
- Europa moet een grondig inzicht in de wereldwijde toeleveringsketens voor halfgeleiders verwerven.
Decentrale relevantie
Decentrale overheden gebruiken chips in meerdere takken van hun dienstverlening. Zo kunnen afvalcontainers worden voorzien van een geautomatiseerd containermanagement, waarvoor chips nodig zijn, en worden chips gebruikt voor slimme watermeters. Verder zijn chips onmisbaar in paspoorten en om huisdieren te laten chippen. Chips zijn dus van groot belang voor decentrale overheden en hun bewoners. De nieuwe maatregelen van de Europese Commissie moeten ervoor zorgen dat deze dienstverlening niet aangetast wordt door prijsstijgingen en lange levertijden van chips.
Kritieke grondstoffen
Op 16 maart 2023 publiceerde de Europese Commissie de Europese wet inzake kritieke grondstoffen (CRMA). Daarmee wil de Commissie zorgen voor een betrouwbaardere toeleveringsketen voor grondstoffen die aan de basis van de groene en digitale transitie liggen. Denk hierbij aan onderdelen voor chips of ziekenhuisapparatuur. Daarmee heeft de CRMA ook invloed op onder andere de uitwerking van voorstellen zoals de Chipwet.
Europa is vaak sterk afhankelijk van invoer van grondstoffen van leveranciers in derde landen die een monopolie hebben. Dat brengt toeleveringsrisico’s, zoals bleek uit tekorten in de nasleep van COVID-19. Dit kan de klimaat- en digitale doelstellingen ondermijnen. De wetgeving inzake kritieke grondstoffen heeft als doel om de capaciteit van de EU te verbeteren, om zo het risico op verstoringen te monitoren en te beperken.
Stand van zaken
Op 25 juli 2023 is de Chipwet definitief goedgekeurd en aangenomen. Na ondertekening door de voorzitter van het Parlement en de voorzitter van de Raad wordt de Chipwet officieel bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie. De verordening trede op 21 september 2023, 3 dagen na die publicatie, in werking.
