Op 9 maart 2023 heeft de Europese Commissie het nieuwe tijdelijk crisis- en transitiekader vastgesteld. Dit kader dient ter bevordering van steunmaatregelen in sectoren die belangrijk zijn voor de transitie naar een klimaatneutrale economie, in overeenstemming met het industrieel plan voor de Green Deal.
Wijzigingen
De nieuwe kaderregeling wijzigt en verlengt het tijdelijke crisiskader dat werd vastgesteld op 23 maart 2022 om de Lidstaten te helpen bij het ondersteunen van de economie vanwege de Russische oorlog tegen Oekraïne. Het tijdelijk crisiskader werd al eerder gewijzigd op 20 juli 2022 en 28 oktober 2022.
Tegelijk met het vaststellen van het nieuwe kader heeft de Commissie ook een wijziging van de AGVV goedgekeurd (zie dit nieuwsbericht). Als gevolg van deze wijziging hebben de lidstaten meer flexibiliteit wanneer zij, zonder dat hiervoor voorafgaand goedkeuring door de Commissie nodig is, steunmaatregelen ontwerpen en rechtstreeks uitvoeren in sectoren die belangrijk zijn voor de transitie naar klimaatneutraliteit en naar het koolstofvrij maken van de Europese economie (ook wel ‘nettonulindustrie’ genoemd).
Nieuw tijdelijk crisis-en transitiekader
Het nieuwe crisis- en transitiekader bevat de volgende nieuwe elementen:
- Het nieuwe kader verlengt de mogelijkheid voor de lidstaten om verdere steun te verlenen voor maatregelen die noodzakelijk zijn in de transitie naar een klimaatneutrale industrie. Het gaat met name om regelingen voor een snellere uitrol van hernieuwbare energie en energieopslag (par.2.5.) en om regelingen voor het koolstofvrij maken van industriële productieprocessen (par. 2.6.). Deze regelingen kunnen de lidstaten nu invoeren tot en met 31 december 2025.
- In het nieuwe kader wordt het toepassingsgebied van deze maatregelen gewijzigd, zodat het nog makkelijker wordt om regelingen voor ondersteuning van hernieuwbare energie, energieopslag en het koolstofvrij maken van industriële productieprocessen op te stellen en efficiënt uit te voeren. De volgende wijzigingen worden doorgevoerd:
- i)de vereenvoudiging van de voorwaarden voor het toekennen van steun aan kleine projecten en nieuwere, nog niet uitontwikkelde technologieën, zoals hernieuwbare waterstof, waarbij de verplichting om een openbare aanbesteding uit te voeren niet langer bestaat, maar een aantal waarborgen blijven;
- ii) de uitbreiding van de mogelijkheden om steun toe te kennen voor de invoering van alle soorten hernieuwbare energiebronnen;
- iii)de uitbreiding van de mogelijkheden om steun toe te kennen voor het koolstofvrij maken van industriële processen bij de overschakeling naar van waterstof afgeleide brandstoffen; en
- iv)de invoering van hogere steunplafonds en eenvoudiger steunberekeningen.
- Ook worden er nieuwe maatregelen genomen om investeringen te versnellen in sectoren die van belang zijn voor de transitie naar een klimaatneutrale economie (par. 2.8.). Deze maatregelen blijven van kracht tot en met 31 december 2025. Het wordt mogelijk investeringssteun toe te kennen voor:
- i)de fabricage van strategische uitrusting, namelijk batterijen, zonnepanelen, windturbines, warmtepompen, elektrolyse-installaties en uitrusting voor koolstofafvang en –opslag;
- ii)de productie van belangrijke componenten voor de productie van uitrusting genoemd onder i); en
- iii)de productie en recycling van kritieke grondstoffen die nodig zijn voor onder i) en ii) genoemde uitrusting en onderdelen.
De bovengenoemde wijzigingen zullen de lidstaten ook helpen bij het uitvoeren van specifieke projecten in het kader van de nationale herstelplannen die binnen de verschillende toepassingsgebieden vallen. De resterende bepalingen van het tijdelijk crisiskader, die meer verbonden zijn met de onmiddellijke crisissituatie, blijven van toepassing tot en met 31 december 2023. Het gaat om voorzieningen met betrekking tot beperkte steunbedragen (par. 2.1.), liquiditeitssteun in de vorm van staatswaarborgen (par. 2.2) en gesubsidieerde leningen (par. 2.3.), steun ter compensatie van hoge energieprijzen (par.2.4.) en steun ter ondersteuning van de vermindering van de elektriciteitsvraag (par. 2.7.). Met het oog op de rechtszekerheid zal de Commissie in een later stadium beoordelen of een verdere verlenging van het kader nog noodzakelijk is.
Meer informatie
Meer informatie over het tijdelijk crisiskader en andere maatregelen die de Commissie heeft genomen om de economische gevolgen van de Russische oorlog tegen Oekraïne in te perken, is hier te vinden op de website van de Europese Commissie.
Bron
Staatssteun: Commissie keurt tijdelijk crisis- en transitiekader goed om transitie naar klimaateneutrale economie verder te ondersteunen, persbericht Europese Commissie
Mededeling: Tijdelijk crisis- en transitiekader voor staatssteunmaatregelen ter ondersteuning van de economie na de Russische agressie tegen Oekraïne, Europese Commissie
Aanvullende informatie
Staatssteun, Kenniscentrum Europa Decentraal
