De Europese Commissie wil innovatieve projecten met blockchain continu bevorderen en probeert de weg vrij te maken voor deze ontwikkeling. Dit doen ze onder andere met het ‘European Blockchain Regulatory Sandbox’ initiatief vanuit het Digital Europe programma.

Binnen dit initiatief wordt er jaarlijks een prijs uitgereikt aan een use case over blockchain. Elke private of publieke organisatie, ongeacht grote of industrie, maakt kans zolang het project maar te maken heeft met blockchain, uit de conceptfase is en een grensoverschrijdend karakter heeft. De prijs gaat naar de innovatiefste wet- en regelgevende autoriteit.

De deadline om een project aan te melden is 25 maart 2024. Dat kan via dit aanmeldformulier.

Wat is de ‘European Blockchain Regulatory Sandbox’?

Het ‘European Blockchain Regulatory Sandbox’ initiatief is in 2023 opgestart als platform voor Europese en nationale wetgevers, toezichthouders en innovatieve ondernemers, om gesprekken over blockchain op gang te brengen tussen de publieke en private sector.

Deze uitwisseling van ervaring en kennis helpt beide sectoren verder in de toepassing van gedecentraliseerde technologieën en stimuleert innovatie. Het doel is om juridische complexiteiten en beleidsobstakels te identificeren en een vertrouwelijke omgeving te creëren waarbinnen er aan oplossingen kan worden gewerkt.

De Sandbox is open voor alle projecten met use cases gebaseerd op blockchain infrastructuur. De onderwerpen kunnen eindeloos variëren, maar specifiek ligt de focus op thema’s waar nieuwe juridische en reguleringsvraagstukken ter sprake komen. Van 2023 tot en met 2026 worden er ieder jaar 20 projecten geselecteerd om mee te doen.

Voor de specifieke eisen voor projecten, kunt u kijken op de veelgestelde vragenpagina van het initiatief (in het Engels).

Hoe ben je in aanraking gekomen met het Europese netwerk voor lokale en regionale raadsleden?

“Dit is mijn tweede periode in de gemeenteraad van Haarlemmermeer en ik houd me bezig met de portefeuille regionale samenwerking. Bij veel grote vraagstukken hangt het onderwerp en alles wat met Europa te maken heeft een beetje boven de markt. Ik merkte dat dit een blinde vlek is voor veel mensen en dacht: er gebeurt zo veel! Hoe kunnen wij als raadsleden nu wat beter zicht krijgen op wat er uit Europa komt aan beleid? Maar ook, waar kunnen wij van elkaar leren? Ik ben zoekende als raadslid hoe we elkaar meer kunnen vinden en versterken.

Ik heb me een aantal jaar geleden al een keer verdiept in de vraag of iets voor raadsleden bestond op Europees niveau, maar toen kwam ik niet veel verder. Je krijgt natuurlijk via je eigen politieke partij wel het een en ander mee over Europees beleid, maar het is toch handig als je een centraal overzicht hebt. Zo werd ik dit voorjaar door RENEW geattendeerd op het project van het Europese Comité van de Regio’s.”

Bij veel grote vraagstukken hangt het onderwerp en alles wat met Europa te maken heeft een beetje boven de markt.

Hoe verliep die lidmaatschapsaanvraag?

“Nou, dat heeft maanden geduurd. Ik dacht ook: dat gaat wel weer op zijn Europees. Vlak voor de zomer kreeg ik bericht dat ik dat ik was toegelaten als lid en dat ik toegang kreeg tot het platform. Het staat nog een beetje in de kinderschoenen voor mijn gevoel, maar geeft wel meer zicht op wat er in Europa speelt en hoe we van elkaar kunnen leren. Tot nu toe is het vooral veel informatie delen over relevante EU-beleidsontwikkelingen en je krijgt de mogelijkheid om digitaal deel te nemen aan interessante discussieforums. De eerste keer dat ik dit deed, viel ik gelijk met mijn neus in de boter; de voertaal was Frans in een slecht verstaanbaar zaaltje. Daar kon ik helemaal niets mee.  

Je bent lid voor de gehele raadsperiode, dus hopelijk is er daarmee ook voldoende tijd om erachter te komen wat het netwerk precies kan betekenen. Het is nu nog een beetje puzzelen welke informatie wel of niet nuttig is voor mijn raadswerk. En er is geen roadmap om het allemaal wat toegankelijker te maken.”

Heb je bepaalde voornemens over wat je uit het netwerk wil halen voor de gemeente?

“Wat ik heel belangrijk vind, is hoe we ontwikkelingen vanuit de EU concreet kunnen vertalen naar gemeentelijk niveau. Wat heeft onze gemiddelde inwoner daaraan? Die vraag moeten we kunnen beantwoorden. Tijdens het afgelopen VNG Congres was er een heel mooi voorbeeld van de gemeente Groningen die vanuit het Making City project met allerlei maatschappelijke partners bezig is om twee PED’s (Positive Energy Districts) te realiseren door het lokale energiesysteem aan te passen. Dit is een mooi project dat laat zien hoe verschillende steden in Europa de grote maatschappelijke energie-opgave aanpakken en hoe ze leren van elkaar. Dat is eigenlijk waar ik ook heel erg naar op zoek ben. Wat kunnen wij leren van wat er in Brussel en andere Europese gemeenten speelt? Het antwoord is voor verschillende lokale portefeuilles, zeker op het gebied van klimaat en Energie, heel interessant. Vooral als je meer te weten kunt komen over gemeenten die een beetje dezelfde grootte hebben als Haarlemmermeer. Ik hoop dus veel kennis en mooie voorbeelden op te halen die ik dan weer hier kan implementeren. En in Haarlemmermeer laten we als gemeente bijvoorbeeld zien hoe we op Schiphol Trade Park werken met een virtueel stroomnet om netcongestie tegen te gaan. Zo’n Smart Energy Hub is ook een mooie best practice wat mij betreft!”

Zijn er concrete vraagstukken in Haarlemmermeer waar je kennis voor wilt ophalen?

“Ja, de energietransitie is natuurlijk sowieso wel een hele grote uitdaging, vooral wat betreft de participatie rondom die transitie. Wij hebben hier in de gemeente natuurlijk ook grote opgaven als het gaat om energieopwekking, schaarse gronden, en lokaal draagvlak. Op die onderwerpen zie ik in Europa heel veel beweging, ook in andere gemeenten.

Ik ben ook gaan kijken wat we in Haarlemmermeer eigenlijk al doen met Europa. Vorig jaar hebben we als gemeente een start gemaakt en zijn er ambtenaren aangesteld die nu volop bezig zijn met het inventariseren van relevante Europese subsidies en/of cofinancieringsprojecten. Meer aandacht voor Europa is een goede zaak wat mij betreft. En ik hoop dat we daar de komende jaren ook meer inhoudelijke samenwerking kunnen vinden.”

Meer aandacht voor Europa is een goede zaak wat mij betreft. En ik hoop dat we daar de komende jaren ook meer inhoudelijke samenwerking kunnen vinden.

Building Europe for local councillors (BELC) is een ander netwerk voor raadsleden dat ongeveer hetzelfde lijkt te doen als het CvdR-netwerk. Heb jij daar ook van gehoord?

“Ja, ik ken dat netwerk, maar alleen vanuit de KED-nieuwsbrief (de Europese Ster). Toen dacht ik: er bestaat nóg een netwerk? Hoe weet ik hier niet van? Als je als raadslid begint, krijg je altijd een startpakket waar ook in staat welke samenwerkingen er allemaal bestaan. Maar het Europese stukje zit er niet standaard in bij de gemeente en Europese netwerken werden niet genoemd in die informatie. Je moet er zelf maar een beetje achter zien te komen.”

Speelt Europa dan niet op gemeentelijk niveau?

“Voordat ik raadslid werd in Haarlemmermeer heb ik 7 jaar in Den Haag gewerkt bij het Montesquieu Instituut. Europa was daar juist een belangrijk thema en zo kreeg ik er steeds meer affiniteit mee. Maar als je dan de lokale politiek in stapt, kom je erachter hoe ver weg Europa eigenlijk is; dat er geen helder beeld is van wat Europa doet en hoe wij onderdeel zijn van Europa als gemeente. Je verruilt als het ware de Europese bubbel voor de lokale bubbel.

Dus ik hoop eigenlijk vooral, door er wat meer aandacht aan te schenken en misschien wat best practices op te halen en te delen, dat we dit gesprek eens met elkaar kunnen voeren. We hebben bij raadsvoorstellen bijvoorbeeld altijd wel een paragraaf over de vraag ‘Wat betekent dit voor de Metropoolregio Amsterdam?’. Maar daarin zijn we heel erg gefocust op ontwikkelingen vanuit het Rijk en veel minder op Europese programma’s zoals het Horizon Europe programma bijvoorbeeld. De doorvertaling van Europese regelgeving komt natuurlijk ook vaak vanuit Rijksambtenaren. Als gemeente kom je gevoelsmatig pas kijken bij de uitvoering. De samenhang lokaal-regionaal-Europees verdient nog wel wat aandacht.”

Maar wordt Europa dan vooral als een probleem ervaren of juist als een kans?

“Eigenlijk Europa is gewoon een non-issue in de gemeente. Ik bedoel de keren dat wij het in de Raad erover hebben is nihil. Dat is eigenlijk wel wat ik wil, juist dat Europese ook wat dichterbij brengen. Natuurlijk zijn we allemaal onderdeel van Europa, maar de focus is lokaal en regionaal. Ik zie het daarom als een kans, meer grip op ontwikkelingen vanuit Europa en nuttige netwerkcontacten helpen onze gemeente vooruit.

Eigenlijk Europa is gewoon een non-issue in de gemeente.

Wij hebben denk ik als gemeente echt iets te bieden aan Europa en ook zeker wat te halen. De EU en de gemeenten moeten wel dichter bij elkaar komen in mijn beleving. Er zit nu nog heel veel ruimte tussen. Volgend jaar is het plan om als gemeente ook deel te nemen aan de Europese week van regio’s en steden. Ik ben heel blij met de inzet van onze burgemeester op dit vlak, ook zij vindt het namelijk heel belangrijk dat we als Haarlemmermeer de kansen pakken die Europa ons te bieden heeft.”

Meer informatie

• Meer informatie over het CvdR-netwerk
• Open Call CvdR-netwerk 
• Lid worden van het CvdR-netwerk
• Meer informatie over het BELC-netwerk
• KED-artikel over het BELC-netwerk

Evaluatie & enquête

Het directoraat-generaal communicatie van de Commissie heeft onderzoeks- en adviesbureau Ecorys de opdracht gegeven om de BELC pilot, ook bekend als het project Geef vorm aan Europa in de lokale politiek!, te evalueren. Naast het beoordelen van de voortgang wordt er bij deze evaluatie ook onderzocht op welke manieren BELC verder kan worden vormgegeven, hoe het bereik kan worden vergroot en hoe het netwerk kan worden gefaciliteerd.

Als onderdeel van de evaluatie wordt er een enquête uitgevoerd om input van lokale volksvertegenwoordigers te verzamelen. Het maakt daarbij niet uit of je lid bent van het BELC netwerk. De input van degenen die dat (nog) niet zijn is juist extra waardevol. De enquête staat open tot 15 september. Invullen kan hier. Dit neemt ongeveer 20 minuten in beslag en je antwoorden blijven anoniem.

BELC in het kort

BELC is in juni 2022 gelanceerd als een Europees netwerk van gemeenteraadsleden (en andere lokale volksvertegenwoordigers) die EU-beleid naar hun kiezers brengen, en andersom. Door regelmatig met inwoners en lokale media te communiceren over EU-gerelateerde onderwerpen, en de uitwerking daarvan op lokaal niveau, raken burgers betrokken bij debatten over de toekomst van Europa.

Vragen

Als je vragen over het onderzoek hebt, kun je contact opnemen met het Ecorys evaluatie team via luca.mobilio@ecorys.com of martin.manuch@ecorys.com.  

Meer informatie

De enquête

Eerder artikel van KED over BELC

Aankondiging BELC-project

Wij komen op de derde dinsdag van september – Prinsjesdag – samen om de Troonrede van de Koning te volgen.

Wij (het Liaisonbureau van het Europees Parlement, de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie, de Europese Investeringsbank, Kenniscentrum Europa Decentraal en de Haagse Hogeschool) nodigen u van harte uit voor de vierde editie van de Werken met Europa-borrel op 19 september a.s.
Nadere informatie en het definitieve programma van de dag volgen.

U kunt zich alvast aanmelden door een e-mail te sturen naar EPDenHaag@ep.europa.eu. Na aanmelding worden uw persoonsgegevens beheerd door het Liaisonbureau van het Europees Parlement in Nederland volgens de bijgevoegde Privacyverklaring. Aanmelden kan t/m 10 september 2023.

Urban Agenda

De Urban Agenda for the EU (UAEU) pakt stedelijke uitdagingen aan door partnerschappen op te zetten tussen steden, EU-instellingen, nationale regeringen en overige belanghebbenden zoals niet-gouvernementele organisaties. Een UAEU partnerschap brengt op die manier verschillende experts en overheidsniveaus samen en vormt een denktank gericht op het ontwikkelen van voorstellen die bijdragen aan de drie UAEU-pijlers: betere regelgeving, betere financiering en betere kennis. Daarnaast bevordert het partnerschap de werkpraktijk van leden; zij kunnen de kennis en connecties die het partnerschap biedt, direct benutten voor de vraagstukken waar ze zelf dagelijks tegenaan lopen.

Met het aannemen van de Overeenkomst van Ljubljana in november 2021 werden vier nieuwe thema’s toegevoegd aan de bestaande onderwerpen en partnerschappen, waaronder ‘Food’ en ‘Cities of Equality’. Nu de voorafgaande onderzoeksfase (Ex-Ante Assessment) en de bijbehorende rapporten zijn afgerond, begint het daadwerkelijk opzetten van de partnerschappen.

‘Food’ partnerschap

Dit partnerschap is gericht op voedsel met bijbehorende thema’s als agro-ecologie, voedselrechtvaardigheid, regelgeving, voedselinnovatie, de vrije markt en toegang tot land. Het overkoepelende doel van het partnerschap is om bij te dragen aan de ontwikkeling van duurzamere en rechtvaardigere voedselsystemen. Daarbij is er specifieke aandacht voor de uitdagingen en kansen die een stedelijke omgeving met zich meebrengt. De bredere context voor de beoogde Europese systeemverandering op het gebied van voedsel wordt gevormd door de Green Deal en de VN-doelstellingen voor duurzame ontwikkeling.

De selectiecriteria voor het partnerschap, de taken van partners en het overzicht van onderwerpen zijn hier te vinden.

‘Cities of Equality’ partnerschap

Dit partnerschap is gericht op de (kans)gelijkheid van bevolkingsgroepen en het proactief tegengaan van discriminatie. De thematische focus omvat onderwerpen als fysieke toegankelijkheid, informele nederzettingen, sociale inclusie (volwaardig deelnemen aan de samenleving) en economische inclusie (o.a. inclusief werkgeverschap). Het partnerschap werkt daarbij binnen de bredere context van diverse Europese prioriteiten zoals het werkprogramma van de Commissie, het ‘Union of Equality’ initiatief en het cohesiebeleid. Stedelijk beleid kan volgens dit initiatief het verschil maken in het vormen van een inclusieve toekomst omdat stedelijke overheden vaak al in alle facetten van de samenleving aanwezig zijn.

De selectiecriteria voor het partnerschap, de taken van partners en het overzicht van onderwerpen zijn hier te vinden.

Meer informatie

Aankondiging UAEU partnerschappen ‘Food’ en ‘Cities of Equality’ incl. relevante documenten.

Inschrijfformulier voor ‘Food’ partnerschap

Inschrijfformulier voor ‘Cities of Equality’ partnerschap

Programma

10:30 Inloop met koffie en thee

11:00 – 13:00 Sessie 1: Evaluatie en vooruitblik cohesiebeleid
In deze sessie halen we graag signalen op bij vertegenwoordigers van gemeenten en provincies op het gebied van cohesiebeleid (ook wel bekend als de Europese Structuur- en Investeringsfondsen, of de fondsen EFRO, ESF+, JTF en het Interregprogramma). Graag horen we jullie ervaringen met het huidige cohesiebeleid, wat er beter kan en waar we gezamenlijk voor de periode 2028-2034 op in willen zetten.

13:00 – 14:00 Netwerklunch

13:30 – 14:00 Inloop sessie Europaonderzoek, met koffie en thee

14:15 – 16:15 Sessie 2: Europa op het gemeentehuis en het provinciehuis: in gesprek met gemeenten en provincies over het recent gepubliceerde Europaonderzoek
In deze interactieve sessie gaan we graag dieper in op de resultaten van het in mei gepresenteerde Europaonderzoek, dat inging op de Europeanisering van Nederlandse gemeenten en provincies. Na een inleiding door universitair docent Hans Vollaard (Universiteit Utrecht) over het onderzoek en de aanbevelingen gaan we in gesprek met gemeenten zelf: wat betekent dit onderzoek voor decentrale overheden en hun koepels en waar zetten we op in richting de toekomst?

16:15 Netwerkborrel

Aanmelden

Praat je graag mee over bovenstaande onderwerpen of wil je meer weten over Europese fondsen en de rol van Europa binnen decentrale overheden? Meld je dan hier aan.

Europese publieke ruimte

Dit project bouwt een Europees netwerk van gemeenteraadsleden (en andere lokale volksvertegenwoordigers) die EU-beleid naar hun kiezers brengen, en andersom. Door regelmatig met inwoners en lokale media te communiceren over EU-gerelateerde onderwerpen, en de uitwerking daarvan op lokaal niveau, raken burgers betrokken bij debatten over de toekomst van Europa. Lokale vertegenwoordigers kunnen de inbreng die ze bij hun kiezers ophalen delen met het netwerk van Europese collega’s en EU instanties via het online BELC platform, enquêtes, seminars en werkbezoeken. Daarmee wordt er op de langere termijn een Europese publieke ruimte gevormd waarin de inbreng van iedereen op waarde wordt geschat; of je nu in een klein dorp woont of in een grote stad.

Door regelmatig met inwoners en lokale media te communiceren over EU-gerelateerde onderwerpen, en de uitwerking daarvan op lokaal niveau, raken burgers betrokken bij debatten over de toekomst van Europa.

Netwerk

De Europese Commissie (EC) nodigt lokale overheidsinstanties (gemeentes, provincies, departementen of regio’s) en -politici uit om zich aan te sluiten bij het BELC netwerk zodat ze samen op kunnen trekken in de communicatie over de EU. Bijna 700 lokale overheden zijn inmiddels op deze uitnodiging ingegaan, waaronder de gemeenten Maastricht (vertegenwoordigd door Anita Bastiaans) en Enschede (vertegenwoordigd door Erik Kemp). Het BELC project wordt uitgevoerd door het directoraat-generaal Communicatie van de Europese Commissie in nauwe samenwerking met het Europees netwerk van regionale en lokale raadsleden van het Comité van de Regio’s.

Procedure

Wanneer er binnen een lokale overheidsinstantie overeenstemming is over aanmelding, is de verdere procedure niet ingewikkeld: vul het inschrijfformulier in, onderteken de verklaring gezamenlijk (de wettelijke vertegenwoordiger van de lokale overheid en de lokaal verkozen vertegenwoordiger) en dien het geheel in. De Europese Commissie bevestigt deelname per brief en stuurt een metalen plaat toe aan de overheidsinstantie om de samenwerking zichtbaar te maken en aan te kondigen.  

Zolang het project loopt, blijft de oproep openstaan.

Aanvullende informatie:

Aankondiging BELC-project

Veel gestelde vragen