Op 8 april heeft de Raad een vijfde pakket beperkende maatregelen tegen Rusland aangenomen. Dit pakket bouwt voort op de verschillende pakketten met maatregelen die de EU al heeft genomen naar aanleiding van de Russische inval in Oekraïne. Het doel van de Europese Commissie is het opvoeren van de economische druk op het Kremlin. In dit pakket wordt voor het eerst ingegaan op overheidsopdrachten met Russische partijen: er komt een verbod op deelname van Russische onderdanen en entiteiten aan overheidsopdrachten in de EU.
Uit welke elementen bestaat het sanctiepakket?
- Verbod op de invoer van alle vormen van Russische steenkool;
- Financiële maatregelen;
- Maatregelen op het gebied van transport, zoals voor Russische vrachtvervoerders en schepen;
- Gerichte uitvoerverboden in domeinen waar Rusland afhankelijk is van Europese leveringen;
- Invoerverboden voor onder meer cement, rubberproducten, hout, gedistilleerde dranken (waaronder wodka), likeuren en luxe-zeevruchten;
- Uitsluiting van Rusland van overheidsopdrachten en Europees geld.
Uitsluiting van Rusland van overheidsopdrachten en Europees geld
Met het sanctiepakket wordt de aanbesteding van en deelname aan overheidsopdrachten in de EU beperkt voor Russische personen of bedrijven. Hiermee wil de Commissie bereiken dat Europese landen niet (meer) aan de Russische economie en daarmee aan de Russische staatskas bijdragen.
In het sanctiepakket is onder meer aangegeven dat lopende contracten voor 10 oktober 2022 beëindigd moeten zijn. Dit geldt voor contracten die vóór 9 april 2022 zijn afgesloten. Aanbestedende diensten dienen bovendien lopende aanbestedingsprocedures waarbij zij voornemens zijn om een opdracht te gunnen aan bedrijven die onderworpen zijn aan de sancties af te breken.
Russische deelname aan Europese fondsen
De deelname van Russische entiteiten aan projecten die gefinancierd worden vanuit EU-fondsen, namelijk Horizon 2020, Horizon Europe, Euratom en Erasmus+, wordt tevens stopgezet. Betalingen aan de Russische partijen worden opgeschort en er zullen geen nieuwe overeenkomsten worden gesloten in het kader van deze programma’s.
Implicaties voor decentrale overheden
Ook Nederlandse decentrale overheden zullen te maken krijgen met deze maatregelen. Bij het persbericht heeft de Commissie enkele vragen en antwoorden gepubliceerd. Hieruit blijkt op welke manieren EU-lidstaten kunnen worden geraakt door het sanctiepakket.
Meer informatie: gevolgen van sanctiepakket?
In de Tweede Kamer zijn vragen gesteld over de gevolgen van het sanctiepakket bij het onafhankelijk worden van Russisch gas. Minister Jetten (Klimaat en Energie) gaf op 12 april antwoord op die vragen. Betrokken partijen en ministeries gaan met elkaar in gesprek over wat dit vijfde sanctiepakket concreet betekent voor de decentrale praktijk, met name voor gegunde overheidsopdrachten aan Russische partijen. Zodra hier meer over bekend is, zal hierover gecommuniceerd worden op de kanalen van Europa decentraal en het Oekraïne-forum van de VNG.
Bron
Oekraïne: EU neemt vijfde pakket beperkende maatregelen tegen Rusland aan, persbericht Europese Commissie
Meer informatie
Aanbesteden, Kenniscentrum Europa Decentraal
FAQ Aanbestedingen en contracten met Russische gasleveranciers, Kenniscentrum Europa Decentraal
Juridische notitie Aanbestedingsvragen Russische leveranciers, Kenniscentrum Europa Decentraal
Kamervragen over het onafhankelijk worden van Russisch gas, Minister Jetten (Klimaat en Energie)
