Praktijkvraag

Laatste update: 18 december 2023

Door:


Onze provincie wil bijdragen aan de ontwikkeling van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Hiertoe wil de provincie een landbouwbedrijf steun verlenen om naar een nieuwe locatie te verhuizen zodat de huidige locatie in de EHS kan worden opgenomen. Onze vraag is of de versterking van de EHS een algemeen belang oplevert in de zin van artikel 16 van de Landbouw Groepsvrijstellingsverordening (LGVV)?
Antwoord in het kort

Ja, waarschijnlijk kan goed verdedigd worden dat met deze maatregel, die de ontwikkeling van de EHS bevordert, een doel van algemeen belang wordt nagestreefd. De Europese Commissie heeft in een besluit uit 2011 namelijk aangegeven dat de verwerving van gronden ten behoeve van de versterking van de EHS een dienst van algemeen economisch belang (DAEB) oplevert. Hierdoor lijkt het algemeen belang vereiste uit artikel 16 LGVV aanwezig te zijn.

Wat is de EHS?

De EHS is een netwerk bedoeld om natuurgebieden beter met elkaar en met het omringende agrarisch gebied te verbinden. Het uiteindelijke doel is om met natuurgebieden in andere Europese landen het aaneengesloten pan-Europees Ecologisch Netwerk (PEEN) te vormen. In Nederland bestaat de EHS onder meer uit bestaande natuurgebieden, gebieden waar nieuwe natuur aangelegd wordt en landbouwgebieden die worden beheerd volgens agrarisch natuurbeheer. Het beheer van de EHS ligt decentraal: in 2014 heeft het Rijk de verantwoordelijkheid voor de uitvoering en beheer van de EHS overgedragen aan de provincies.

LGVV: Steun voor de verplaatsing van landbouwbedrijfsgebouwen

Op grond van de LGVV zijn bepaalde categorieën steun in de landbouwsector vrijgesteld van voorafgaande aanmelding bij de Europese Commissie. Steun die onder toepassing van de LGVV wordt verleend, is verenigbaar met de interne markt. Indien overheden van de LGVV gebruik maken, kunnen zij volstaan met een zogeheten kennisgeving van de steunmaatregel. Op grond van artikel 16 van de LGVV kan steun worden verleend voor investeringen in verband met de verplaatsing van landbouwbedrijfsgebouwen. Zoals de provincie aangeeft, is één van de voorwaarden uit artikel 16 LGVV, dat met de steun een doel van algemeen belang wordt nagestreefd.

Ontwikkeling van EHS een DAEB?

De Europese Commissie heeft er in 2011 in de zaak N 308/2010 (Subsidieregeling grondverwerving ten behoeve van natuurbehoud) mee ‘ingestemd dat het in het algemeen belang kan zijn ervoor te zorgen dat waardevolle natuurerfgoed gebieden worden beschermd en versterkt’ (zie paragrafen 21, 22 en 23). De Commissie concludeerde in deze zaak dan ook dat de gesteunde activiteiten (grondverwerving ten behoeve van natuurbehoud, met als doel is het versterken van de EHS) diensten van algemeen economisch belang inhouden.

Conclusie

Aangezien de Commissie steun voor de verwerving van gronden ten behoeve van duurzaam natuurbehoud met als doel het versterken van de EHS op grond van de regels voor DAEB heeft goedgekeurd, lijkt het vereiste algemeen belang aanwezig te zijn in de casus van de provincie. Het doel van de maatregel van de provincie is immers het verder ontwikkelen van de EHS. Indien ook aan alle overige vereisten uit hoofdstuk I en artikel 16 van de LGVV is voldaan, is de steun voor de verplaatsing van het landbouwbedrijf ‘staatssteunproof’ en vrijgesteld van voorafgaande aanmelding bij de Commissie.

Bron

Zaak N 308/2010 (Subsidieregeling grondverwerving ten behoeve van natuurbehoud), Europese Commissie

Meer informatie

DAEB en staatssteun, Diensten van algemeen belang, Kenniscentrum Europa Decentraal
Landbouw, Staatssteun, Kenniscentrum Europa Decentraal
Natuurbeheer, Staatssteun, Kenniscentrum Europa Decentraal
MKB landbouwvrijstellingsverordening, Vrijstellingen, Staatssteun, Kenniscentrum Europa Decentraal
Natuurnetwerk Nederland, Rijksoverheid