De komende jaren zijn de drie prioriteiten van het onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon Europe de groene transitie, de digitale transitie en het creëren van een weerbaarder, competitiever, inclusiever en democratisch Europa. Deze prioriteiten volgen uit het strategisch plan voor Horizon Europe, dat de Europese Commissie heeft gepubliceerd en richting moet geven voor de periode 2025-2027.
Strategisch plan
Het strategisch plan is tot stand gekomen met inspraak van belanghebbenden en hernieuwt de koers die van 2021 tot 2024 is ingezet met de focus op groen, digitaal en weerbaarheid. Investeringen in deze prioriteiten versterken de strategische autonomie (onafhankelijkheid in de geopolitieke context) van de EU en haar concurrentiepositie en zijn van groot belang voor het aanpakken van de klimaatcrisis, het verlies van biodiversiteit en het verbeteren van het milieu.
Het plan bevat een nieuwe ambitie om 10% van de middelen van Horizon Europe in te zetten op onderwerpen rond biodiversiteit. Dit komt bovenop de bestaande doelstelling om 35% van de Horizon Europe-gelden te besteden aan klimaatinitiatieven en 13 miljard euro aan digitalisering in de periode 2021-2027.
Drie prioriteiten
De Commissie geeft in het plan aan op welke onderwerpen wordt ingezet onder het Horizon Europe programma:
- Groene transitie. Hierbij horen twee verbeterpunten: weerbaarheid bij klimaatgerelateerde extreme omstandigheden zoals hittegolven, overstromingen en droogte, en grensoverschrijdende bedreigingen voor de gezondheid en de natuur.
- Digitalisering. Daarbij gaat het vooral om onderwerpen als cyberweerbaarheid, Artificial Intelligence en digitale technologieën.
- Een weerbaarder, competitiever, inclusiever en democratisch Europa. Hier ligt de nadruk op het voorkomen van en voorbereid zijn op bedreigingen van de veiligheid van burgers in de EU – van (natuur-) rampen tot maatschappelijk geweld en criminaliteit.
Europese partnerschappen
Binnen Horizon Europe bestaan Europese Partnerschappen. Zo’n partnerschap tussen de Europese Commissie, private en publieke partners, moet helpen om dringende uitdagingen van Europa aan te gaan. Voor negen nieuwe partnerschappen worden financieringsmogelijkheden opgetuigd, bijvoorbeeld over het beter bestand maken van cultureel erfgoed tegen klimaatrisico’s, over bossen, virtuele werelden en sociale transformatie en weerbaarheid.
New European Bauhaus
Het New European Bauhaus-initiatief (NEB), dat sinds 2021 bestaat en duurzaam en inclusief bouwen bevordert, wordt ondergebracht in Horizon Europe aangemerkt als een ‘cross-cluster issue’. NEB wordt daarmee verbonden aan alle zes hoofdthema’s van Horizon Europe. New European Bauhaus richt zich op het versterken van de groene transformatie, sociale inclusie en lokale democratie door groen en sociaal verantwoord te bouwen. Een belangrijk element is bijvoorbeeld het betrekken van burgers bij het inrichten van de publieke ruimte.
Werkprogramma Horizon Europe
De prioriteiten uit het strategisch plan worden in het werkprogramma voor 2025 van Horizon Europe opgenomen. In het werkprogramma staan de calls: de oproepen voor het indienen van voorstellen op een specifiek onderwerp. In april 2024 opent de Commissie een raadpleging waar belanghebbenden hun input kunnen geven op het werkprogramma voor 2025.
Meer informatie:
Horizon Europe strategic plan 2025-2027, Europese Commissie
Horizon Europe strategic plan 2025-2027 for research and innovation to underpin journey to a green, digital and resilient future (persbericht), Europese Commissie
Horizon Europe pijler 1 (excellente wetenschap), pijler 2 (wereldwijde uitdagingen en Europees industrieel concurrentievermogen) en pijler 3 (innovatief Europa), EU-fondsenwijzer, Kenniscentrum Europa Decentraal
