Sinds de inval van Rusland, heeft de Europese Unie bijna vijf miljoen vluchtelingen uit Oekraïne opgevangen. Om deze mensen te helpen, heeft de Europese Unie in 2021 €17 miljard vrijgemaakt met de zogenaamde Cohesion’s Action for Refugees in Europe (CARE) packages. Inmiddels is hiervan €1.3 miljard succesvol ingezet. Ook decentrale overheden kunnen aanspraak maken op de middelen.
De gelden die nu beschikbaar zijn, komen uit een herstructurering van de 2014-2020 programmering van het Europese Cohesie Beleid. Zo zorgde CARE onder andere voor meer flexibiliteit in het gebruik van fondsen. Zo kunnen de middelen beschikbaar gesteld door het Europese Fond voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), het Europees Sociaal Fonds (ESF, wat sinds 2021 ESF+ is) en het Fonds voor Europese Hulp aan de meest Behoeftigen (FEAD) voor de opvang van (Oekraïense) vluchtelingen gebruikt worden.
Hiernaast geeft CARE ook ruimte voor kruisfinanciering tussen ESF+ en het Europese Regionale Ontwikkelings Fonds (ERDF). Op deze manier kan een budget dat normaliter onder ESF valt gedeeltelijk ingezet worden voor ERDF en vice versa.
Naast het beschikbaar stellen van geld, geeft CARE ook flexibiliteit in het uitbetalen. Zo is er momenteel de mogelijkheid voor om 100% cofinanciering te krijgen van maatregelen die derdelanders integreren. Deze cofinanciering is beschikbaar tot 30 juni 2024. De CARE packages lopen door de gehele 2021-2027 programmering van de EU.
CARE inzetten
CARE kan ingezet worden om te investeren in:
- Infrastructuur, waarmee verwezen wordt naar bijvoorbeeld opvangcentra en mobiele ziekenhuizen.
- Sanitaire voorzieningen en water.
- Voedsel en andere basismaterialen.
- Onderwijs
- Werkgelegenheid en arbeid.
- Sociale inclusie.
- Gezondheidszorg en kinderopvang.
- Gemeenschapsgerichte en thuiszorg diensten.
- Anti-discriminatie.
Projecten waar het CARE-budget succesvol is ingezet laten deze elementen ook goed terugzien. Zo is er onder andere geld gegaan naar opvangcentra in de buurt van de Pools-Oekraïense grens opgezet en taallessen Duits voor vluchtelingen in Nedersaksen gestart. Deze voorbeelden laten zien hoe lidstaten en regio’s gebruik kunnen maken van CARE om vluchtelingen op te vangen en/of te integreren.
Connecties andere fondsen
CARE verbreidt het kader van het Cohesiebeleid van EU rondom migranten verder uit. Naast het Fonds voor Asiel, Migratie en Integratie (AMIF) en het Interne Veiligheidsfonds (ISF). Lidstaten kunnen deze drie fondsen gezamenlijk gebruiken om bijvoorbeeld voedsel of eerste hulp voor vluchtelingen te regelen. Naast deze samenwerking kan de AMIF ook verbonden worden met de ESG en de ERDF. Hierdoor hoopt de EU diensten aan elkaar te verbinden en de juiste diensten toegankelijk te maken voor vluchtelingen.
Voor meer informatie over fondsen, kijk ook eens op de fondsenwijzer van KED.
Bronnen
CARE – Cohesion’s Action for Refugees in Europe, European Commission.
Commissie zet in op meer Solidariteit voor Oekraïense Vluchtelingen, Kenniscentrum Europa Decentraal.