Staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken en Klimaat heeft op 21 december 2018 de Tweede Kamer geïnformeerd over de voortgang van diverse moties rondom aanbesteden en inbesteden. Zij bespreekt in een Kamerbrief onder andere de voortgang van de Actieagenda Beter Aanbesteden en de bevindingen van een onderzoek over inbesteden onder gemeenten.
Voortgang acties Beter Aanbesteden
In de brief informeert de staatssecretaris de Tweede Kamer over de nog openstaande acties van de Actieagenda Beter Aanbesteden. Zo gaat zij in op de uitwerking van het advies van de werkgroep Clusteren. Er zal een infographic ontwikkeld worden die aanbestedende diensten bewuster maakt van de keuzes die ze maken bij het ramen van de opdrachtwaarde.
Verder heeft de staatssecretaris de heer Klein, aanjager van het traject Beter Aanbesteden, gevraagd om twee thema’s mee te nemen in zijn externe optredens:
1. Het bespreekbaar maken van de mogelijkheden voor het meenemen van de total cost of ownership in een aanbesteding. Bij total cost of ownership wordt er niet alleen gelet op aanschafkosten, maar bijvoorbeeld ook op onderhoudskosten.
2. Het wijzen van gemeenten op hun motiveringsplicht in het kader van de Aanbestedingswet. Er zou beter gecommuniceerd moeten worden over de reden van afwijzing van een ondernemer, zodat deze de volgende keer met een betere aanbieding kan komen.
Ten slotte heeft de staatssecretaris onderzoek gedaan naar de manier waarop inkoop is belegd in de collegeprogramma’s. Hieruit blijkt dat in 70 procent van de collegeprogramma’s afspraken opgenomen zijn over aanbesteden. Deze afspraken worden meestal ingezet om beleidsdoelstellingen, zoals het creëren van (lokale) werkgelegenheid of het bevorderen van duurzaamheid, te behalen.
Onderzoek inbesteden door gemeenten
Naar aanleiding van de motie Amhaouch c.s. is een onderzoek gedaan naar de hoeveelheid inbestedingen door gemeenten. Er is gekeken naar 93 activiteiten die overheden zelf kunnen verrichten (inbesteden) of aan de markt kunnen overlaten (bijvoorbeeld door middel van aanbesteden), zoals afvalvoorziening, schoonmaak en onderhoud van overheidsgebouwen. Er is onderzocht welk percentage van die activiteiten door gemeenten wordt inbesteed en welk proces zij hierbij doorlopen. Uit het onderzoek blijkt dat gemeenten 16 procent van hun activiteiten inbesteden en 74 procent aanbesteden. 13 procent van de gemeenten heeft ondernemers betrokken bij de keuze voor het inbesteden van een activiteit. Aan de gemeenten is ook gevraagd of zij het effect van inbesteden op ondernemers mee hebben gewogen in de besluitvorming. 13 procent heeft dit bovengemiddeld meegewogen, 61 procent neutraal, 20 procent enigszins en 6 procent helemaal niet. De staatssecretaris concludeert dat er ruimte is voor verbetering als het gaat om het betrekken van de ondernemers in de besluitvorming.
