Op vrijdag 21 januari 2022 is de nieuwe Model Marktverordening van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten gepubliceerd in de vorm van een ledenbrief. De Model Marktverordening is aangepast om te voldoen aan de eisen die voortvloeien uit de Europese Dienstenrichtlijn en de Nederlandse Dienstenwet.
Model Marktverordening
VNG modelverordeningen zijn bedoeld om gemeenten te voorzien van handvatten voor plaatselijke regelgeving op basis van een consistente juridische systematiek. Zodoende zijn die modellen op lokaal niveau goed toepasbaar en naar lokaal inzicht aan te passen of aan te vullen. De laatste VNG Model Marktverordening werd in 2013 geïntroduceerd. Naar aanleiding van de jurisprudentie over schaarse vergunningen die er inmiddels is bijgekomen, achtte de VNG het tijd om de Model Marktverordening te herzien. Inmiddels is namelijk duidelijk dat ook vergunningen voor het drijven van handel op dagmarkten als een schaarse vergunning worden gezien. Dergelijke vergunningen mogen niet voor onbepaalde tijd worden verleend, zoals ook in deze praktijkvraag uiteen wordt gezet. Dit was wel mogelijk op grond van de vorige Model Marktverordening.
De meest relevante wijziging in de Model Marktverordening is dan ook de duur van de vaste-standplaatsvergunning. De vergunning geldt niet meer voor onbepaalde tijd, maar alleen voor bepaalde tijd. Dit is opgenomen in artikel 14 lid 1. Om de concrete duur van de vaste-standplaatsvergunning te kunnen vaststellen, is het nodig om te weten wat de zogenaamde terugverdientijd van deze vergunning is. Dit kunnen gemeenten zelf onderzoeken, maar er kan ook gebruik worden gemaakt van het SEO Economisch Onderzoek. Artikel 14 lid 2 geeft burgemeesters en wethouders de mogelijkheid om in bijzondere gevallen tijdelijk een andere standplaats kunnen aanwijzen.
Andere wijzigingen van de Model Marktverordening zijn te vinden in artikel 8, die de mogelijkheid van verlenging van de vaste-standplaatsvergunning benoemt en in artikel 9 en 10, waarin de verdeelprocedures voor de vaste-standplaatsvergunningen worden behandeld. Ook artikel 15 over het overschrijven van een vaste-standplaatsvergunning is een belangrijke toevoeging. Europa decentraal schreef hier eerder al een praktijkvraag over, maar doordat hierover nu een regeling is opgenomen in de Model Marktverordening, kunnen gemeenten hierin een consistent beleid hanteren. In geval van vakantie of bijzondere omstandigheden kan op grond van artikel 17 bovendien een vervanger de standplaats innemen.
Gemeenten
Gemeenten mogen zelf bepalen wanneer de nieuwe Marktverordening in werking treedt. Wanneer dit gebeurt wordt de oude Marktverordening ingetrokken. De bestaande vergunningen blijven dan gelden tot ze worden ingetrokken of gewijzigd. De precieze duur van de overgangstermijn is afhankelijk van (lokale) feiten en omstandigheden. Standplaatshouders moeten immers wel de tijd krijgen om zich voor te bereiden op de nieuwe situatie van vergunningen voor bepaalde tijd.
De Model Marktverordening is wel facultatief; gemeenten zijn, uiteraard met inachtneming van de Dienstenrichtlijn en de Dienstenwet, vrij om te bepalen of ze het model gebruiken en welke invulling ze hier aan geven.
Meer informatie
Dienstenrichtlijn, Kenniscentrum Europa Decentraal
Vergunningstelsels en eisen, Kenniscentrum Europa Decentraal
Ledenbrief Model Marktverordening, Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Voor hoe lang mag onze gemeente een schaarse vergunning verlenen?, Kenniscentrum Europa Decentraal
