Al een langere tijd, roepen lidstaten de Europese Unie op om lokale overheden beter te ondersteunen. Naar aanleiding hiervan, heeft de Europese Commissie op 25 oktober 2023 ComPAct gepubliceerd. Het is de eerste set maatregelen van de Commissie om decentrale overheden in heel Europa te ondersteunen bij het vervullen van de behoeften van inwoners en bedrijven. In de Mededeling staan drie onderwerpen centraal: de vaardighedenagenda voor overheden, digitalisering en de groene transitie. Op deze manier versterkt CoMPAct de Europese bestuurlijke ruimte.
Rol van decentrale overheden
Het zijn decentrale overheden die, aan de hand van plaatsgebonden oplossingen, EU-beleid en nationale plannen uitvoeren op lokaal en regionaal niveau en ervoor zorgen dat doelstellingen worden behaald. Goed werkende decentrale overheden zijn nodig om uitdagingen zoals digitalisering en de groene transitie door heel de EU op te pakken.
Decentrale overheden lopen tegen verscheidende uitdagingen aan in het uitvoeren van deze taken. Zo vormt het werven van de juiste mensen een struikelblok en zijn er problemen met het verzamelen van genoeg kennis over complexere thema’s, zoals cybersecurity en AI. Ook zijn er veel concurrerende prioriteiten voor decentrale overheden. Met ComPAct hoopt de EU decentrale overheden in deze uitdagingen tegemoet te komen. Dit wordt gedaan aan de hand van drie pijlers.
Pijler 1: Vaardighedenagenda voor overheden
De Commissie stelt onder de eerste pijler de zogenaamde vaardighedenagenda voor de overheid centraal. Deze agenda moet decentrale overheden een breed scala aan instrumenten bieden om onder andere hun personeel bij- en om te scholen zodat er genoeg kennis binnen de organisatie is. Voorgestelde maatregelen zijn onder andere het opzetten van een netwerk van expertisecentra, het opzetten van een EU-programma voor leiderschap in het openbaar bestuur en het ontwikkelen van een rubriek voor openbaar bestuur op het platform EU Academy.
Daarnaast wil de Commissie meer investeren in de Public Administration Cooperation Exchange (PACE). Dit is een initiatief dat de mobiliteit van Europese ambtenaren in de lidstaten bevordert en de uitwisseling van kennis en best practices helpt te faciliteren.
Tenslotte, heeft de Commissie nog een aantal andere algemenere maatregelen geïntroduceerd, waaronder het organiseren van een ‘Dag van het Lokaal Bestuur’, om regionale en lokale overheden de gelegenheid te bieden om hun specifieke bestuurlijke uitdagingen te bespreken.
Pijler 2: Capaciteit voor Europa’s Digitale Decennium
Er komt op het gebied van digitalisering veel op decentrale overheden af. Deze tweede pijler is erop gericht om overheidsdiensten te ondersteunen met het integreren van AI-technologieën in hun activiteiten op een veilige en betrouwbare manier.
Een paar maatregelen onder deze pijler zijn het ondersteunen van het volledig toegankelijk maken van online bestuurlijke diensten, het ontwikkelen van instrumenten voor meer interoperabiliteit en het publiceren van richtsnoeren voor de aanbesteding van clouddiensten.
Pijler 3: Capaciteit om de leiding te nemen bij de groene transitie
Om de klimaatdoelen van de EU te behalen, spelen decentrale overheden een grote rol: zij moeten het goede voorbeeld geven. Onder de derde pijler somt de Commissie op wat er van decentrale overheden verwacht wordt en stelt de Commissie maatregelen op om overheden te helpen hun CO2-voetafdruk te verkleinen.
De Commissie stelt onder andere voor om de toegang tot technische ondersteuning voor het koolstofvrij maken van gebouwen te verbeteren, om de uitwisseling van best practices te vergemakkelijken en om lidstaten te helpen bij het plannen, ontwerpen en uitvoeren van maatregelen voor natuurherstel.
Bron
Europa verleent steun: naar een modern en doeltreffend openbaar bestuur, persbericht van de Europese Commissie
