Om ervoor te zorgen dat de Europese bodemgezondheid in 2050 weer voldoet aan de noodzakelijke normen, is de bodemmonitoringsrichtlijn voorgesteld. Lidstaten worden door de Richtlijn verplicht om de bodemgezondheid van hun grondgebied in de gaten te houden. Een nieuwe toevoeging aan de Richtlijn is het classificatiesysteem voor bodemgezondheid, aangedragen door leden van het Europees Parlement.
Bodemmonitoringsrichtlijn
Het doel
Naar schatting verkeert 60-70% van de Europese bodems in een ongezonde staat. Om dit tegen te gaan, is de Europese bodemstrategie opgesteld. Een element van deze strategie is de bodemmonitoringsrichtlijn, die moet bijdragen aan het doel om in 2050 een volledig gezonde bodem te hebben in Europa. Daarnaast maakt de Richtlijn ook onderdeel uit van het bredere Zero Pollution Action Plan: het plan om vóór 2050 alle verontreiniging terug te brengen naar een niet schadelijk niveau.
De bodemmonitoringsrichtlijn verplicht lidstaten om toezicht te houden op de bodemgezondheid van hun grondgebied. Als een gebied vervuild blijkt te zijn, eist de Richtlijn dat lidstaten deze gebieden verder onderzoeken om een geschikte oplossing te vinden. Ook moet de Richtlijn zorgen voor een geharmoniseerde definitie van bodemgezondheid. Zo geeft de Richtlijn uitleg aan de begrippen bodemgezondheid, duurzaam bodemmanagement en bodemgebied.
Nieuwe ontwikkelingen
Aan het voorstel van de Europese Commissie hebben de leden van het Europees Parlement onder andere een classificatiesysteem toegevoegd. Dit systeem bestaat uit vijf niveaus met bijbehorende eisen op basis waarvan de bodemgezondheid in een gebied kan worden beoordeeld. De vijf klassen zijn: uitmuntend, goed, middelmatig, verlaagd en ernstig verlaagd. Enkel de bodems die zijn aangemerkt als uitmuntend of goed krijgen de status van een gezonde bodem.
Verder is voorgesteld om een lijst op te stellen van stoffen die schadelijk zijn voor de bodemgezondheid. Lidstaten kunnen deze stoffen opnemen in hun monitoringsplannen, om ervoor te zorgen dat het toezicht rekening houdt met alle mogelijke bedreigingen voor de bodemgezondheid. Eerder stelde het Europees Parlement al voor om een zelfde soort lijst op te stellen voor het oppervlaktewater en het grondwater.
Decentrale relevantie
In Nederland zijn zowel provincies als gemeenten betrokken bij de zorg voor de bodemgezondheid. Dit betekent dat het voor hen beiden van belang is om op de hoogte te blijven van alle nieuwe Europese wetgeving op het gebied van bodemgezondheid. Of de verantwoordelijkheid van bodemmonitoring ook bij gemeenten en/of provincies komt te liggen is echter nog onduidelijk; dit zal blijken uit de vertalingen van de Richtlijn naar Nederlandse wetgeving.
Vervolgstappen
De bodemmonitoringsrichtlijn is tijdens een eerste lezing door het Europees Parlement behandeld. Na de Europese verkiezingen in juni zal het nieuwe parlement het voorstel bespreken en een tweede positie aannemen. Mocht zowel het Europees Parlement als Raad van de Europese Unie akkoord gaan met de nieuwe Richtlijn, dan wordt deze gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU. De nieuwe Richtlijn zal daarna in werking treden.
Bron
Soil health: Parliament sets out measures to achieve healthy soils by 2050, Europees Parlement.
Resolutie van het Europees Parlement over de bodemmonitoringsrichtlijn, Europees Parlement.
Meer informatie
De Europese Commissie presenteert nieuwe bodemmonitoringsrichtlijn, Huis van de Nederlandse Provincies.
Een bodemstrategie voor de toekomst, Kenniscentrum Europa Decentraal.
