Het realiseren van zero emissie in 2025 bij het doelgroepenvervoer kent systematische beperkingen. Dat blijkt uit onderzoek van de vereniging Gemeentelijk Netwerk voor Mobiliteit en Infrastructuur (GNMI) over de voortgang van het bestuursakkoord Zero Emissie Doelgroepenvervoer. Gemeenten wijzen op de beperkte infrastructuur van laadpalen en schone tankstations in Nederland. Ook schort het aan de beschikbaarheid van geschikte elektrische- en waterstofvoertuigen voor doelgroepenvervoer.
Bestuursakkoord Zero Emissie Doelgroepenvervoer
In mei 2018 sloten het Rijk en verschillende gemeenten het Bestuursakkoord Zero Emissie Doelgroepenvervoer. Hiermee moet een volledig emissieloze vloot voor de uitvoering van gemeentelijke vervoerstaken in het doelgroepenvervoer in 2025 worden gerealiseerd. In het bestuursakkoord is vastgelegd dat adequate laad- of tankinfrastructuur een belangrijke randvoorwaarde is voor het behalen van de zero-emissiedoelstelling .
Belemmeringen realiseren zero-emissie-ambitie
Een van de belemmeringen bij het invoeren van zero-emissie-doelgroepenvervoer is de beperkte beschikbaarheid van bijvoorbeeld elektrische bussen met rolstoelplaatsen voor het vervoer tot acht personen. Daarnaast kennen elektrische voertuigen een beperkte actieradius. Dit zorgt voor obstakels, met name vanwege de lange oplaadtijd van de voertuigen en de beschikbaarheid van laadinfrastructuur. Verder lopen gemeenten er tegenaan dat de elektrische rolstoelbus niet volgens de EU-richtlijn voor rijbewijzen mag worden bestuurd met een B-rijbewijs, omdat deze zwaarder is dan 3500 kilo.
Ook de laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen is nog niet toereikend om elektrische voertuigen als doelgroepenvervoer volledig in te zetten. Hetzelfde geldt voor een dekkend netwerk voor waterstoftanks in Nederland. Het rapport concludeert dat de infrastructuur voor oplaad- en tankpunten aan het groeien is.
Europese richtlijn schone voertuigen
Met de inwerkingtreding van de wijziging van de EU richtlijn schone voertuigen (Richtlijn 2019/1161/EU ter wijziging van Richtlijn 2009/33/EG) zijn decentrale overheden vanaf augustus 2021 verplicht bij de aanbesteding van openbaar- en goederenvervoer deels schoon of energiezuinig in te kopen. De EU richtlijn stelt nationale minimumpercentages verplicht voor de aanbesteding van schone voertuigen. Zo moet voor de periode 2021-2025 ten minste 38,5% van de auto’s en busjes schoon worden aanbesteed. Meer informatie over deze richtlijn kunt u vinden in onze Praktijkvraag.
Europese richtlijn laadinfrastructuur
Om het vervoer op basis van alternatieve brandstoffen mogelijk te maken is een bijbehorende infrastructuur van oplaad- en tankpunten essentieel. De richtlijn betreffende de uitrol van infrastructuur voor alternatieve brandstoffen (AFID-richtlijn) (2014/94/EU) ziet erop toe dat dit in Europa op een geharmoniseerde wijze gebeurd. Hiermee wordt de interoperabiliteit en connectiviteit tussen oplaadpunten en opladers van elektrische voertuigen in Europa gegarandeerd. De richtlijn bevat technische specificaties, minimumeisen en voorschriften voor het aanleggen van tank- en laadinfrastructuur. Meer informatie over deze richtlijn kunt u vinden in onze Praktijkvraag.
Klimaatakkoord
De mobiliteitssector is een belangrijk onderdeel van het nationale Klimaatakkoord. Een van de afspraken is dat regionale overheden regionale programma’s opstellen om de duurzame inkoop van doelgroepenvervoer te stimuleren. Het doel is om uiterlijk in 2030 volledig emmissieloos te zijn. Hiervoor wordt de laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen verder uitgerold. Gemeenten zijn samen met samenwerkingsregio’s verantwoordelijk voor de uitrol van laadinfrastructuur in de regio. Tegen 2030 moeten er ongeveer 1,8 miljoen (semi-)publieke private laadpunten zijn. Hierbij moet rekening worden gehouden met de bovenstaande Europese richtlijn betreffende de uitrol van infrastructuur voor alternatieve brandstoffen.
Bronnen:
Rapport Monitor Zero Emissie Doelgroepenvervoer, Gemeentelijk Netwerk voor Mobiliteit en Infrastructuur
Zero Emissie Doelgroepenvervoer Bestuursakkoord, Zero Emissie Doelgroepenvervoer
Klimaatakkoord, Rijksoverheid
Meer informatie
Welke aanbestedingsverplichtingen vloeien voort uit de gewijzigde richtlijn schone wegvoertuigen? Kenniscentrum Europa Decentraal
Praktijkvraag, Schrijft de EU een bepaald type laadpaal voor? Kenniscentrum Europa Decentraal
EU stimuleert schone voertuigen met bindende aanbestedingsdoelstellingen, nieuwsbericht Europese Raad
