Onze gemeente wil een opdracht voor het onderhoud van wegen aanbesteden. Het gaat om het aanbrengen van een nieuwe asfaltlaag. Volgens de CPV-woordenlijst zijn er zowel CPV-codes waarbij onderhoud van wegen als een werk wordt aangemerkt (denk aan bijvoorbeeld 45233141-9 Wegenonderhoud en 45233220-7 Wegdekwerkzaamheden voor wegen) als CPV-codes die onderhoud van wegen als een IIA-dienst typeren (bijvoorbeeld 50230000-6 Reparatie, onderhoud en aanverwante diensten voor wegen en andere uitrusting).
Antwoord in het kort
Bij het onderhoud van wegen kan er volgens de CPV-codering zowel sprake zijn van een diensten- als van een werkenopdracht. Door te kijken naar de aard van de opdracht en de CPV-codering, kunt u bepalen om wat voor een soort opdracht het hier gaat. Uit de CPV-codering 45233222-1 blijkt dat het in dit geval, bij bestratings- en asfalteerwerkzaamheden, om een ‘werk’ gaat.
Definities werk en dienst
De definities van overheidsopdracht voor werken en overheidsopdracht voor diensten in richtlijn 2014/24 kunnen helpen bij het bepalen of er sprake is van een werken- of dienstenopdracht.
1. Werken
Overheidsopdrachten voor werken (art. 2 punt 6 en 7 ) zijn opdrachten die betrekking hebben op:
- de uitvoering van een werk;
- zowel het ontwerp als de uitvoering van werken in het kader van een van de werkzaamheden, vermeld in bijlage II van de richtlijn, of van een werk;
- het laten uitvoeren, met welke middelen dan ook, van een werk dat aan de door de aanbestedende dienst vastgestelde eisen voldoet.
Economische of technische functie
Een ‘werk’ is het product van een geheel van bouwkundige of civieltechnische werken dat ertoe bestemd is een economische of technische functie te vervullen (art. 1 lid 2b richtlijn). Hiermee wordt uitgedrukt dat het functionele geheel telt. Dit betekent dat verschillende werkzaamheden aan een bouwwerk, zoals de ruwbouw en het plaatsen van technische installaties, tezamen een werk opleveren. De definitie van werk is op deze manier geformuleerd om te verzekeren dat werken niet kunstmatig worden gesplitst om zo onder de werking van de richtlijn uit te komen.
Onderhoud bestaand bouwwerk
Bij onderhoudswerkzaamheden aan bouwwerken geldt als vuistregel dat ‘onderhoud van een bestaand bouwwerk als een werk moet worden aangemerkt, voor zover het verder gaat dan het instandhouden van functies van het onroerend goed door middel van herstellen, vervangen en andere soortgelijke activiteiten’ (Handboek Aanbestedingsrecht – Pijnacker Hordijk, 4e druk, pag. 87).
Ingrijpend onderhoud aan wegen
Als het gaat om ingrijpend onderhoud aan wegen, waarbij werkzaamheden worden uitgevoerd die voorkomen in de opsomming van activiteiten in de bouwnijverheid (bijlage I richtlijn en bijlage III CPV-Verordening), valt dit onder het werkenregime. Het vernieuwen van een wegdek valt hieronder.
2. Dienst
Overheidsopdrachten voor diensten zijn andere overheidsopdrachten dan overheidsopdrachten voor werken (art. 2 punt 9). Voor dienstenopdrachten geldt dus dat er sprake is van een restcategorie.
Uitvoerende marktpartij
De marktpartij die de opdracht uitvoert kan een indicatie vormen. Als de klus wordt geklaard door specifieke onderhoudsbedrijven, kan dit erop duiden dat het om een dienst gaat. Maar als het gaat om typische aannemersactiviteiten (als er bijvoorbeeld grondverzet, verbouwing van een rijbaan of bijvoorbeeld de aanleg van een viaduct in het spel is) gaat de opdracht al meer op een werk lijken.
CPV
In bijlage III van de CPV-Verordening (werken) zijn werkzaamheden met betrekking tot wegen expliciet uitgeschreven. In bijlage II van de verordening (diensten) staan, behalve de bovengenoemde CPV-code, geen andere codes specifiek met betrekking tot onderhoud aan wegen of asfalteringsonderhoudsdiensten uitgeschreven.
Voorbeelden werken
Het gaat in bijlage III dan bijvoorbeeld om werken zoals:
- wegdekwerkzaamheden voor wegen (CPV 45233220);
- wegdekwerkzaamheden voor hoofdwegen (CPV 45233210)
- onderhoud van hoofdwegen (CPV 45233139);
- herstellen van wegen (CPV 45233142);
- bouwwerkzaamheden voor wegen en hoofdwegen (CPV 45233100);
- wegenbouwwerken (CPV45233100);
- vernieuwen van rijbaanwegdek (CPV 45233223), etc.
Codering duidt op werkenopdracht
De CPV-codering 45233222-1 voor asfalteringswerkzaamheden (al dan niet in combinatie met bovengenoemde wegen(onderhouds)werkzaamheden) benadert de hierboven besproken opdracht het dichtst. Daarom gaat het in deze praktijkvraag om een opdracht voor werken.
Meer informatie
CPV-zoekmachine, Kenniscentrum Europa Decentraal
CPV, Kenniscentrum Europa Decentraal
Overheidsopdracht, Kenniscentrum Europa Decentraal
Werk, levering of dienst, Kenniscentrum Europa Decentraal
Samenloop opdrachten, Kenniscentrum Europa Decentraal