Europese steden moeten eerlijk, groen en productief zijn. Dat zei minister Ollongren van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) bij een bijeenkomst van EU-ministers op het gebied van stedelijke ontwikkeling. Tijdens de bijeenkomst werden het nieuwe Leipzig Charter voor stedelijke ontwikkeling in Europa en de Territoriale Agenda aangenomen.
Ministeriële bijeenkomst voor stedelijke ontwikkeling
Minister Ollongren van BZK hield namens Nederland een toespraak over haar visie betreffende de duurzame ontwikkelingen van steden in de EU na Covid-19 bij de informele bijeenkomst op 30 november 2020. De minister is van mening dat de coronapandemie kansen biedt om de groene en digitale transitie in Europese steden te versnellen. Ze noemde onderwerpen als woningbouw, bereikbaarheid en digitalisering. De minister drong er in haar speech bij haar collega’s op aan specifiek rekening te houden met de positie van jongeren bij het maken van stedelijk beleid. Daarnaast moeten partnerschappen helpen de stedelijke uitdagingen op EU-niveau aan te pakken en bij te dragen aan de verwezenlijking van de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling.
De minister sprak haar steun uit voor het nieuwe Leipzig Charter, de leidraad voor duurzame stedelijke ontwikkeling in Europa. De Urban Agenda for the EU (UAEU) speelt volgens haar opnieuw een doorslaggevende rol in dit proces.
Territoriale Agenda
Op de tweede dag van de conferentie kwamen de verantwoordelijke ministers van territoriale samenwerking bijeen om de Territoriale Agenda te bespreken. Dit is een strategisch beleidsdocument voor de ruimtelijke ordening van regio’s en gemeenschappen in Europa. Het biedt een actiekader voor territoriale cohesie en een toekomst voor alle regio’s en plaatsen in Europa. Het vraagt beleidsmakers op alle bestuursniveaus om bij te dragen aan een inclusieve en duurzame toekomst voor alle regio’s en plaatsen en om de Sustainable Development Goals van de VN in Europa te helpen verwezenlijken. In Nederland is de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) als voorbeeld genoemd voor de invulling van de territoriale agenda.
Leipzig Charter
Het Leipzig Charter on Sustainable European Cities uit 2007 is een politieke verklaring, bedoeld om een geïntegreerd stedelijk ontwikkelingsbeleid te stimuleren. Het Leipzig Charter speelt een belangrijke rol in het Pact van Amsterdam, waarmee stedelijke Partnerschappen voor de EU werden opgericht. De doelen die in het Pact van Amsterdam omschreven staan moeten, voor zover deze duurzame ontwikkeling van stedelijk milieu betreffen, in lijn met het Leipzig Charter zijn.
Vernieuwing
Als onderdeel van het Duitse voorzitterschap van de Raad van de EU werd tijdens de bijeenkomst het New Leipzig Charter on Sustainable European Cities aangenomen. De EU-lidstaten hebben in dit nieuwe Charter hun gedeelde uitgangspunten voor stedelijke ontwikkeling vastgelegd. Binnen het Charter worden grote transities en thema’s van deze tijd zoals vergroening, digitalisering en weerbaarheid gekoppeld aan duurzame en inclusieve stedelijke ontwikkeling. Er is ook een uitvoeringsdocument bij het nieuwe Leipzig Charter gepubliceerd.
Het belangrijkste uitvoerende instrument voor het in de praktijk brengen van het nieuwe Leipzig Charter is de Urban Agenda for the EU (UAEU).
Urban Agenda for the EU
De UAEU kwam in 2016 tot stand in het Pact van Amsterdam om de stedelijke betrokkenheid bij Europees beleid te vergroten. Het programma biedt steden en regio’s binnen de EU de mogelijkheid om samen te werken op Europese beleidsterreinen. De positie van steden in de EU wordt hierdoor versterkt. Daarnaast moet de UAEU concrete voorstellen op het gebied van betere regelgeving, betere financiering en betere kennisdeling voor en door steden in Europa bevorderen. Steden werken samen in 14 thematische partnerschappen.
Bron
Toespraak minister Ollongren over het New Leipzig Charter en de Europese Agenda Stad, Rijksoverheid
Bijdrage van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties
Meer informatie:
Urban Agenda for the EU, de Europese Commissie
The new Leipzig Charter: The transformative power of cities for the common good, Duitse voorzitterschap van de Raad van de EU
Speech Dutch Urban Envoy Karen van Dantzig
