Het zorgen voor betere regelgeving blijft voor de Europese Unie een doorlopend punt van aandacht. Dit beleidsdoel van de Europese Commissie draait om het vormgeven van Europese wet- en regelgeving zodat alle doelen van die wetgeving bereikt worden met minimale inzet van middelen, terwijl belanghebbenden er meer bij worden berokken. Transparantie en toegankelijkheid zijn daarbij zeer belangrijk. Recentelijk heeft het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) in een ontwerpadvies het belang onderstreept van aandacht voor lokale en regionale overheden in het kader van dit systeem van betere regelgeving. Daarbij kwamen manieren aan bod waarop de Commissie en decentrale overheden hier zelf een bijdrage aan kunnen leveren.
Het ontwerpadvies
Het document benadrukt dat betrokkenheid van regio’s en lokale overheden, als uitvoerders van de Europese regelgeving, nodig is voor de kwaliteitswetgeving waar men naar streeft en dat de Commissie meer met wetgevende regionale en lokale overheden moet samenwerken. Nu is de invloed van deze organen op de totstandkoming van EU-regels onvoldoende, volgens het CvdR.
De bijdragen van het Comité van de Regio’s aan betere regelgeving
Het CvdR is al bij betere regelgeving betrokken in deelname aan het ‘Fit for Future’- programma.
In dit programma wordt met deskundigen en het Europees Economisch en Sociaal Comité geadviseerd over de verandering van Europese regelgeving om deze simpeler en effectiever te maken. Door de deelname van het CvdR is de stem van decentrale overheden daar nu verankerd. Het CvdR levert richting de Commissie bijdragen aan de oprichting van het gemeenschappelijke wetgevingsportaal, territoriale effectbeoordelingen, RegHub-verslagen en meer. RegHub geeft het CvdR ook toegang tot ervaringen en netwerken van decentrale overheden met betrekking tot EU-beleid.
Oproepen aan de Europese Commissie
In de kern zegt het CvdR dat decentrale overheden veel kunnen bijdragen aan de territoriale eenheid van de Unie, met name bij het uitvoeren van beleid, maar dat daarvoor de verbinding tussen de centrale EU-organen en met name de Commissie en deze overheden sterker moet worden.
Zo wordt opgeroepen tot het herzien van het interinstitutionele akkoord ‘Beter wetgeven’ om de universele begrijpelijkheid hiervan door decentrale overheden te vergroten. Dit akkoord heeft tot doel om een hechtere samenwerking tussen EU-instellingen te bewerkstelligen op het gebied van wetgevingsplanning. Dat kan de kennis en het gebruik van de instrumenten van dit akkoord onder decentrale overheden bevorderen. De aandacht voor openbare raadplegingen van de Commissie zou ook groter kunnen zijn als men de institutionele websites van regionale en lokale overheden gebruikt om de oproepen tot het indienen van bijdragen te verspreiden. Raadplegingen kunnen daarnaast volgens het CvdR ook beter aansluiten op deze overheden met beter geformuleerde vragenlijsten met specifieke onderdelen bestemd voor deze overheden. Het CvdR adviseert de Commissie om ook het Comité te raadplegen in buiten de wettelijke procedures om en decentrale overheden zo te betrekken bij de ontwikkeling van deze raadplegingen.
Verder stelt het CvdR dat het belangrijk is om wetgeving te bekijken met het oog op lasten voor de burgers en bedrijven. Het wil om hier aan bij te dragen graag in de toekomst verder meewerken aan verbeteringen van ‘Uw mening telt!’ zodat regionale en lokale overheden er makkelijker toegang toe hebben. Ook wordt gehoopt dat er meer zichtbaarheid komt voor de lokale en regionale impact van beleid door het veelzijdiger maken van de wijzen van vaststelling van met name territoriale effecten. Als deze effecten beter kunnen worden vastgesteld, zal de territoriale invloed van besluiten duidelijker worden. Dit is nuttig om de zogeheten ‘territoriale blindheid’ te bestrijden, die vooral veroorzaakt wordt door een gebrek aan decentrale gegevens of analyses in belangrijke indexen. Decentrale overheden kunnen in het kader van territoriale effectbeoordelingen de missende gegevens verstrekken. Als een effectbeoordeling, vooral met betrekking tot de territoriale impact, ontbreekt bij een wetsvoorstel, zou daar een motivering bij moeten komen. Verder dringt het CvdR er op aan om bij de Raad voor Regelgevingstoetsing een permanent lid dat wordt aangewezen door het CvdR op te nemen. Dit onafhankelijke orgaan adviseert en ondersteunt de Commissie met effectenbeoordelingen tijdens het wetgevingsproces.
Oproepen aan de decentrale overheden
Vanaf de andere kant worden regionale parlementen aangemoedigd om het subsidiariteitsschema te gebruiken ter controle van de naleving van het subsidiariteitsbeginsel. Ook beveelt het CvdR de regionale en lokale overheden aan om bij het voorbereiden van nationale uitvoeringsplannen samen te werken. Ten slotte wordt het belangrijk geacht om zo veel mogelijk regio’s, provincies en steden aan RegHub deel te laten nemen. Als rode draad door deze suggesties loopt de wens dat decentrale overheden zich meer engageren voor het Europese wetgevingsproces en daarin hun stem laten horen. Dit kan ook een bijdrage leveren aan het tegengaan van territoriale blindheid.
Samengevat drukt het CvdR hoofdzakelijk de wens uit dat de verbinding tussen decentrale overheden en met name de Commissie directer wordt, zodat de nabijheid tot de burgers van deze overheden kan bijdragen aan de vorming van Europese regels. Volgens het Comité zijn er acties die zowel de Commissie als de decentrale overheden zelf kunnen ondernemen om dit te bevorderen. Grofweg twee derde van alle EU-wetgeving wordt op decentraal niveau geïmplementeerd, wat leidt tot veel ervaring en kennis wat betreft de toepassing van EU-recht. Het CvdR hoopt deze kennis met de ideeën in het ontwerpadvies meer te ontsluiten.
Bron
Ontwerpadvies ‘Samen zorgen voor betere regelgeving’, Europees Comité van de Regio’s
Meer informatie
Betere regelgeving, themapagina Europa Decentraal
Fit for Future-platform, Europese Commissie
Vereenvoudigde en toekomstbestendige EU-regelgeving door het Fit for Future-platform, nieuwsbericht Europa Decentraal
Fit for Future-platform stelt werkprogramma 2021 vast & het RegHub 2.0 platform is gelanceerd, nieuwsbericht Europa Decentraal
