Het Europees Parlement heeft een onderzoek gepubliceerd naar de manier waarop overheidsopdrachten kunnen bijdragen aan het behalen van sociale doelstellingen. Hierbij is gekeken naar de manier waarop Richtlijn 2014/24/EU benut kan worden en waar verbeterpunten liggen voor aanbestedende diensten en de EU.
Aanbesteding en sociale verandering
Met het uitschrijven en gunnen van overheidsopdrachten kunnen aanbestedende diensten vooruitgang boeken in het sociaal domein. Vanwege de grote hoeveelheid geld die deze opdrachten omvatten kan het sociaal verantwoord implementeren van het aanbestedingsrecht sterk bijdragen aan het behalen van doelen op het gebied van gelijkheid, participatie, bestaanszekerheid en klimaat. Richtlijn 2014/24/EU probeert in deze mogelijkheden te voorzien door middel van een aantal bepalingen. Zo zijn aanbestedende diensten verplicht zich te houden aan het milieu-, sociaal en arbeidsrecht bij het sluiten van contracten. Daarnaast biedt de Richtlijn mogelijkheden om sociale doelstellingen mee te nemen in het opstellen van gunningscriteria. Hierbij kan gedacht worden aan milieueisen, het in dienst hebben van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt of het actief werken aan non-discriminatie.
Het onderzoek van het Europees Parlement
Op 24 oktober 2023 heeft het Europees Parlement haar onderzoek ‘Sociale Gevolgen van Overheidsopdrachten’ gepubliceerd. Dit onderzoek beoogt aan te tonen op welke manier overheidsopdrachten kunnen bijdragen aan sociale verandering en waar verbeterpunten zitten voor zowel aanbestedende diensten als Richtlijn 2014/24/EU.
De belangrijkste doelstellingen van het onderzoek zijn:
- Het blootleggen van het onbenutte potentieel van Richtlijn 2014/24/EU voor het behalen van sociale doelstellingen;
- Het analyseren van de mate waarin de lidstaten deze mogelijkheden hebben omgezet in nationale wetgeving;
- Het beoordelen van de praktische uitvoering van deze bepalingen door aanbestedende diensten;
- Het identificeren van belemmeringen die het gebruik van bepalingen in de weg staan;
- Het doen van aanbevelingen voor mogelijke toekomstige acties van de EU.
Relevantie voor decentrale overheden
Voor decentrale overheden kunnen de resultaten van het onderzoek interessant zijn met betrekking tot hun functie als aanbestedende diensten. Het document belicht de mogelijkheden die het huidige wettelijk kader biedt op het gebied van aanbesteding en het sociaal domein. Daarnaast worden beste praktijken gedeeld uit de EU-brede praktijk, welke meegenomen kunnen worden in het uitschrijven van toekomstige overheidsopdrachten.
Bronnen
The social impact of public procurement – Europese Commissie
The social impact of public procurement – Can the EU do more? – Europees Parlement
Meer informatie
Sociaal domein en aanbesteden – Kenniscentrum Europa Decentraal
Tips en praktijkvoorbeelden van de Europese Commissie voor maatschappelijk verantwoord inkopen – Kenniscentrum Europa Decentraal
Nieuwe handboeken in het kader van sociaal verantwoord aanbesteden – Kenniscentrum Europa Decentraal
