Nauwere samenwerking tussen de Europese Commissie en de nationale rechters bij de handhaving van de staatssteunregels. Dat is wat de Europese Commissie wil aanmoedigen in haar onlangs gepubliceerde Mededeling over de handhaving van de staatssteunregels door nationale rechterlijke instanties. Deze Mededeling, een herziening van de versie uit 2009, biedt duidelijkheid en zet de beschikbare instrumenten voor samenwerking uiteen. Nationale rechters en andere belanghebbenden vinden hierin praktische informatie over de handhaving van staatssteunvoorschriften op nationaal niveau. Daarom is deze Mededeling ook voor decentrale overheden een informatief document.
Handhavingsstudie
Nationale rechters spelen een belangrijke rol bij de terugvordering van ongeoorloofde staatssteun. Om de waarde van deze rol verder te ontwikkelen, bevat de nieuwe Mededeling uitgebreidere informatie over de toepassing van de staatssteunregels door nationale rechters en de noodzakelijke samenwerking met de Europese Commissie in dit soort kwesties.
De nieuwe Mededeling adresseert ook recente ontwikkelingen uit de rechtspraak van het Hof van Justitie van de EU over handhaving van de staatssteunregels op nationaal niveau. Bovendien zijn de conclusies van de Commissie uit een studie over de handhaving van de staatssteunvoorschriften en staatssteunbesluiten door nationale rechters terug te zien. Uit de handhavingsstudie die al eerder werd afgerond, in 2017, bleek bijvoorbeeld dat nationale rechters niet intensief gebruik maken van de samenwerkingsmogelijkheden met de Europese Commissie. Deze samenwerkingsmogelijkheden worden nu dan ook in de Mededeling uiteen gezet.
Staatssteunregels en nationale rechters
Het vaststellen en beoordelen van de verenigbaarheid steunmaatregelen met de interne markt behoort tot de exclusieve bevoegdheid van de Europese Commissie. Nationale rechters mogen wel beoordelen of er sprake is van staatssteun, maar mogen niet zonder meer beoordelen of steun verboden is of niet. Een dergelijke vraag kan bijvoorbeeld aan de orde zijn als een concurrent van een onderneming die steun ontvangt of heeft ontvangen, de beslissing tot steun aanvecht voor de nationale rechter. In de Mededeling worden de specifieke bevoegdheden van de nationale rechters in hoofdstuk 4.2 besproken. Zo mogen nationale rechters tijdens een gerechtelijke procedure nagaan of aan de voorwaarden van een vrijstellingsverordening of een goedgekeurde steunmaatregel is voldaan. Daarbij mogen zij ook de Europese Commissie raadplegen. Als bij een nationale rechter de beoordeling van steun op grond van een vrijstellingsverordening of beschikking voorligt, kan de Europese Commissie om een advies te worden gevraagd.
Aanbevelingen
In de Mededeling zijn de aanbevelingen die zijn aangedragen door verscheidene stakeholders ook in acht genomen. Deze aanbevelingen zijn ontvangen in het kader van een eerdere consultatie, opengesteld door de Europese Commissie. Bij deze consultatie konden nationale rechters maar ook decentrale overheden zich uitlaten over de vernieuwde versie van de Mededeling.
Bron
Meer informatie
Staatssteun, Kenniscentrum Europa Decentraal
Terugvorderingsprocedure, Kenniscentrum Europa Decentraal
Europese commissie opent consultatie over de vernieuwde mededeling over de handhaving van staatssteunregels door nationale rechterlijke instanties, nieuwsbericht Kenniscentrum Europa Decentraal
