Nederland voldoet nog steeds niet aan zijn verplichtingen in het kader van de Milieuaansprakelijkheidsrichtlijn (Richtlijn 2004/35/EG). Na het versturen van een ingebrekestelling in juli 2020, heeft de Commissie nu een met redenen omkleed advies gestuurd naar de lidstaat. Nederland heeft twee maanden de tijd om te reageren op het verzoek van de Commissie. Meer informatie over de inbreukprocedure en de achtergrond van de lopende inbreukprocedure tegen Nederland leest u in dit bericht.
Wat houdt de inbreukprocedure precies in?
Op grond van artikel 258 VWEU heeft de Commissie de bevoegdheid om lidstaten aan te spreken wanneer zij de verplichtingen die voortkomen uit het Europees recht niet nakomen. Door middel van deze procedure kan een lidstaat aansprakelijkheid worden gesteld als deze een ‘inbreuk’ op het Europees recht pleegt. De inbreukprocedure bestaat uit een aantal fasen. Allereerst stuurt de Commissie een ingebrekestelling naar de betreffende lidstaat met het verzoek om informatie. Die lidstaat heeft vervolgens een aantal maanden om te reageren op het verzoek van de Commissie. Wanneer de Commissie vervolgens tot de conclusie komt dat de lidstaat niet voldoet aan de verplichtingen op grond van het Europees recht, kan zij een met redenen omkleed advies sturen: een formeel verzoek om aan het Europees recht te voldoen. De lidstaat krijgt vervolgens weer een aantal maanden de tijd om te laten weten welke maatregelen het heeft getroffen. Mocht de lidstaat hier geen gehoor aan geven, dan kan de Commissie de zaak voor het Hof van Justitie van de EU brengen.
Achtergrond van de lopende procedure
In juli 2020 heeft de Europese Commissie al een ingebrekestelling gestuurd naar Nederland. De Commissie is van mening dat Nederland de Milieuaansprakelijkheidsrichtlijn niet correct in nationale wetgeving heeft omgezet, namelijk op het punt van het specificeren van de natuurlijke personen en rechtspersonen genoemd in artikel 12 van de Richtlijn. In artikel 12, lid 1, sub a, b en c van de Richtlijn staan benoemd welke natuurlijke personen of rechtspersonen bij de bevoegde nationale instantie opmerkingen kunnen indienen betreffende gevallen van milieuschade of onmiddellijke dreiging daarvan. Deze genoemde personen kunnen de bevoegde instantie verzoeken maatregelen te treffen. De uitspraak van het Hof van Justitie van de EU in de zaak Gert Folk (C-529/15) verduidelijkte de toepassing van dit artikel: alle categorieën van natuurlijke personen en rechtspersonen genoemd in sub a, b en c van artikel 12, lid 1 van de Richtlijn zijn bevoegd om opmerkingen in te dienen op het gebied van milieuschade, hebben de mogelijkheid om de bevoegde instantie te verzoeken maatregelen te treffen en hebben onafhankelijk van elkaar een beroepsrecht. De Commissie ging na deze uitspraak na of de nationale wetgeving van de lidstaten dit ook daadwerkelijk garandeert. Nederland kwam naar voren als één van de lidstaten die in zijn nationale wetgeving niet volledig de bovengenoemde categorieën heeft benoemd.
Wat is de Milieuaansprakelijkheidsrichtlijn?
De Milieuaansprakelijkheidsrichtlijn stelt een gemeenschappelijk EU-kader vast voor het voorkomen en herstellen van milieuschade. Dit kader is gebaseerd op het beginsel “de vervuiler betaalt”. Volgens dit beginsel is de milieuvervuiler zelf verantwoordelijk voor de kosten van het voorkomen of het bestrijden van schade aan het milieu. In Nederland is deze Europese Richtlijn geïmplementeerd in titel 17.2 Maatregelen bij milieuschade of een onmiddellijke dreiging daarvan in de Wet milieubeheer.
Volgens de Commissie is in de Wet Milieubeheer niet voldoende duidelijk het recht van personen die “milieuschade dreigen te lijden” opgenomen, omdat deze categorie interpretatie behoeft. Het is belangrijk, voor de bescherming van het milieu, om elke onzekerheid weg te nemen over welke personen het recht hebben om een verzoek bij de bevoegde autoriteiten in te dienen om maatregelen te treffen. De Commissie heeft daarom aan Nederland een met redenen omkleed advies gestuurd. Nederland heeft nu twee maanden de tijd om te reageren en de nodige maatregelen te treffen. Anders kan de Europese Commissie de zaak voor het Hof van Justitie brengen.
Bron
Milieuaansprakelijkheid: Commissie verzoekt Nederland zijn wetgeving betreffende toegang tot de rechter in gevallen van milieuschade te verduidelijken, inbreukenpakket mei: voornaamste beslissingen Europese Commissie
Meer informatie
- Milieubeheer, Kenniscentrum Europa Decentraal
- Aansprakelijkheid decentrale overheden, Kenniscentrum Europa Decentraal
- Inbreukprocedure juli 2020, Kenniscentrum Europa Decentraal
