Onze parkeercontroleurs treffen regelmatig fout geparkeerde auto’s van toeristen aan in het centrum van de stad. Het is echter lastig om de parkeerboetes daadwerkelijk te innen, als de overtreder niet in Nederland woont. Klopt het dat er een centraal meldpunt is, waar de gemeente terecht kan met problemen betreft het innen van parkeerboetes van mensen afkomstig uit een andere EU-lidstaat?
Antwoord in het kort
Nee, er is geen centraal meldpunt waar de gemeente hiervoor terecht kan. Parkeerboetes zijn in Nederland namelijk vormgegeven als een bestuurlijke boete, die door de gemeente wordt opgelegd en geïnd. Voor bestuurlijke boetes is in Nederland (nog) niet geregeld dat die via een centraal punt kunnen worden geïnd bij mensen afkomstig uit een andere Europese lidstaat. Strafrechtelijke boetes, zoals boetes voor verkeersovertredingen, die in Nederland door de politie worden uitgedeeld, kunnen wel via een centraal punt in andere EU lidstaten worden geïnd. Met België en Duitsland heeft Nederland wel bilaterale verdragen voor de inning van bestuurlijke boetes.
Boetes innen in andere EU-lidstaat
Strafrechtelijke boetes kunnen door het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) wel worden geïnd in de lidstaat waar de overtreder woonachtig is. Wanneer de Nederlandse politie bijvoorbeeld een boete geeft aan een Italiaanse bestuurder voor een verkeersovertreding, kan de CJIB de boete verhalen in Italië. Andersom kan een andere lidstaat een geldboete ook in Nederland innen. Dit wordt mogelijk gemaakt door het Europees Kaderbesluit (2005/214/JBZ) inzake de toepassing van het beginsel van wederzijdse erkenning op geldelijke sancties uit 2005 en de Europese Cross Border Enforcement richtlijn (CBE-richtlijn) uit 2015.
Europese Kaderbesluit geldt in Nederland niet voor bestuurlijke (parkeer-)boetes
Het Kaderbesluit uit 2005 is in Nederland in 2007 omgezet in de Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging geldelijke sancties en beslissingen tot confiscatie. Die wet heeft betrekking op strafrechtelijke boetes en op bestuurlijke boetes, als bedoeld in artikel 10:5 van de Arbeidstijdenwet voor zover het overtredingen betreft van hoofdstuk 2 van het Arbeidstijdenbesluit vervoer en bestuurlijke boetes als bedoeld in artikel 174a, 174b of 174c van de Wegenverkeerswet 1994 voor zover het overtredingen betreft van de artikelen 20b, de krachtens artikel 29 genoemde artikelen en artikel 30 van die wet. Illegaal parkeren valt hier niet onder. Als een Nederlandse gemeente of een ander bestuursorgaan een parkeerboete wil innen bij een overtreder uit een andere lidstaat, kan de gemeente dat dus niet centraal via het CJIB doen.
Het is ook niet toegestaan om de parkeerboete direct te innen, bleek al eerder uit een uitspraak van de Raad van State. Dat is volgens de Raad namelijk in strijd met het discriminatieverbod; Nederlandse burgers zijn immers ook niet verplicht een bestuurlijke boete ter plekke te betalen.
Inzage in kentekenregisters
In 2013 trad de CBE-richtlijn in werking. Deze richtlijn implementeert de afspraak die de verkeersministers uit Europa in december 2010 hebben gemaakt om alle EU-landen toegang te geven tot elkaars kentekenregisters. Hierdoor is het makkelijker geworden om boetes te innen in andere lidstaten. De nationale registers van kentekens zijn gekoppeld in het Europese systeem EUCARIS. Elk land heeft een contactpunt dat deze registers via dit systeem kan raadplegen. Voor Nederland is dit de RDW. De CBE-richtlijn moest in mei 2015 geïmplementeerd zijn. Implementatie hield in dat lidstaten hun nationale kentekenregister moesten aansluiten op een Europese voorziening. Nederland heeft hieraan gevolg gegeven en haar kentekenregister opengesteld voor andere lidstaten.
Geen inzage in kentekenregister voor parkeerboetes
Lidstaten mogen ingevolge de CBE-richtlijn gegevens uit elkaars kentekenregister opvragen bij acht specifieke overtredingen:
- rijden met een te hoge snelheid;
- het niet dragen van een veiligheidsgordel;
- niet stoppen voor een rood licht;
- rijden onder invloed van alcohol;
- rijden onder invloed van drugs;
- het niet dragen van een veiligheidshelm;
- het gebruiken van een verboden rijstrook;
- het illegale gebruik van een mobiele telefoon of een ander communicatieapparaat tijdens het rijden.
Parkeerboetes vallen dus niet onder de CBE-richtlijn. Nederland heeft voor wat betreft de mogelijkheid tot het innen van bestuurlijke boetes wel bilaterale verdragen met Duitsland en België lopen voor de inning van bestuurlijke boetes, waaronder parkeerboetes. De uitwisseling van gegevens uit de kentekenregisters voor andere verkeersovertredingen dan de acht bovengenoemde uit de CBE-richtlijn vindt met België en Duitsland dus plaats op basis van bilaterale afspraken.
Meer informatie
Europese Commissie, DG Mobiliteit en transport over handhaving van verkeersveiligheid
Rijksoverheid, over verkeersboetes uit het buitenland
CJIB, over de overdracht van de inning van boetes
RDW, over de inzage in het kentekenregister
Uitspraak Raad van State, minister van I&M tegen uitspraak rechtbank Den Haag (zaaknummer 201308572/1/A3) en persbericht
