De Europese Commissie heeft een verordening voorgesteld om de effecten van buitenlandse subsidies op de interne Europese markt aan te pakken. Het wetsvoorstel geeft de Commissie de mogelijkheid om onderzoek te doen naar de effecten van buitenlandse subsidies bij grote overnames, aanbestedingen en overige marktsituaties. Als de Commissie concludeert dat een buitenlandse subsidie tot oneerlijke concurrentie leidt, kan ze bijvoorbeeld een inschrijver uitsluiten van een Europese aanbesteding.
Voorstel verordening buitenlandse subsidies
De huidige EU-regels voor mededinging, aanbesteding en handelsbescherming bieden niet de mogelijkheid om het effect van buitenlandse subsidies (bijvoorbeeld financiële middelen, renteloze leningen en onbeperkte staatsgaranties) tegen te gaan. De Europese staatssteun regels gelden voor subsidies die EU lidstaten verlenen, maar niet voor buitenlandse subsidies. Dit leidt ertoe dat ondernemingen die buitenlandse subsidies ontvangen, een oneerlijk voordeel krijgen ten opzichte van andere ondernemingen. Zo kunnen deze ondernemingen bij openbare aanbestedingen goedkopere offertes indienen en hebben zij meer kapitaal om een onderneming over te nemen. Daarom stelt de Commissie in de verordening voor om drie onderzoeksinstrumenten in te voeren die de effecten van buitenlandse subsidies moeten aanpakken, namelijk bij:
-
Overnames van Europese bedrijven
Is de overgenomen onderneming of één van de fuserende ondernemingen gevestigd in de EU en heeft die een omzet van minstens 500 miljoen? En ontvingen de betrokken ondernemingen de afgelopen drie jaar meer dan 50 miljoen aan buitenlandse subsidies? Dan moet de onderneming de ontvangen buitenlandse subsidies aanmelden bij de Commissie.
-
Openbare aanbestedingsprocedures
Ontvangt een onderneming buitenlandse subsidies en schrijft die zich in op een Europese overheidsopdracht met een waarde van minstens 250 miljoen euro? Dan moet een inschrijver op een aanbesteding vooraf alle buitenlandse subsidies die zij de afgelopen drie jaar heeft ontvangen melden bij de aanbestedende dienst. De aanbestedende dienst stuurt deze informatie door naar de Commissie.
-
Overige marktsituaties
Vermoedt de Commissie dat een buitenlandse subsidie leidt tot oneerlijke concurrentie in overige marktsituaties en bij kleinere overnames en aanbestedingen? Dan kan de Commissie zelf een onderzoek starten.
Voor decentrale overheden zijn de onderzoeksinstrumenten bij openbare aanbestedingsprocedures relevant. Tijdens een onderzoek van de Commissie mag de (decentrale) overheid de overheidsopdracht niet gunnen. Concludeert de Commissie na een onderzoek dat de buitenlandse subsidie een oneerlijk concurrentievoordeel oplevert ten opzichte van andere ondernemingen? Dan kan de Commissie bijvoorbeeld eisen dat een inschrijver de subsidie terugbetaalt. Ook kan de Commissie de gunning van de overheidsopdracht aan een gesubsidieerde inschrijver verbieden.
Achtergrond
Het voorstel is reeds aangekondigd in het Witboek over buitenlandse subsidies op de interne markt, zie hiervoor ons nieuwsbericht. Omdat het voorstel moet bijdragen aan een gelijk speelveld en een concurrerende en eerlijke interne markt, vormt het ook een belangrijk onderdeel van de onlangs goedgekeurde industriestrategie van de Commissie.
Raadpleging voorstel
Het voorstel wordt behandeld volgens de gewone wetgevingsprocedure. Dit betekent dat het Europees Parlement en de Raad van Ministers (namens de lidstaten) de voorgestelde verordening gaan bespreken. Daarom zal het kabinet de komende maanden haar officiële positie over dit wetsvoorstel sturen naar Tweede Kamer. Tot en met 8 juli kunnen belanghebbenden hun visie indienen over het wetsvoorstel, zie hier de openbare raadpleging. Na inwerkingtreding zal de verordening rechtstreeks van toepassing zijn in alle lidstaten.
BRONNEN
Nieuwe verordening om verstoringen door buitenlandse subsidies op eengemaakte markt tegen te gaan, Europese Commissie
Voorstel voor een verordening betreffende verstorende buitenlandse subsidies, Europese Commissie
MEER INFORMATIE
EU-wetsvoorstel voor gelijk speelveld tussen bedrijven gebaseerd op Nederlandse inzet, Rijksoverheid
Kabinet reageert op witboek buitenlandse subsidies op de interne markt, Kenniscentrum Europa Decentraal
