Onze gemeente haalt huisvuil op en leegt ook vuil- en glascontainers. We brengen het afval vervolgens naar een verwerkingsbedrijf. Moet in de betrokken voertuigen een tachograaf aanwezig zijn die de rij- en rusttijden, afgelegde afstand en snelheid bijhoudt of kunnen we in aanmerking komen voor een vrijstelling van de tachograafverplichting?
Antwoord in het kort
Nee, de aanwezigheid van een tachograaf in voertuigen die afval ophalen is niet altijd verplicht. Gemeentes kunnen bij het ophalen en verwijderen van afval in aanmerking komen voor een uitzondering op de tachograafverplichting. Afhankelijk van het soort afval is een andere vrijstelling van toepassing.
Voor het ophalen en verwijderen van huishoudelijk afval geldt een algemene vrijstelling: voertuigen die alleen voor dit doel gebruikt worden hoeven geen tachograaf te hebben.
In het geval van het legen van vuil- en glascontainers geldt een andere regel. Om vrijgesteld te worden van tachograafverplichting moet de gemeente voldoen aan drie voorwaarden.
Europese Regelgeving over tachografen
Een tachograaf registreert de rij- en rusttijden, de snelheid en afgelegde afstand van een voertuig. Daarmee zorgt de digitale tachograaf voor meer veiligheid op de weg en eerlijke concurrentie tussen vervoerders.
Verordening 561/2006 (zoals in 2020 gewijzigd door Verordening 2020/1054) bepaalt hoe lang professionele bestuurders mogen rijden en moeten rusten. Hierin staat ook vermeld voor welke soorten voertuigen de tachograafverplichting geldt.
Verordening 165/2014 bevat meer technische regels voor tachografen die van toepassing zijn in de Europese Unie. Specifiek gaat het om de verplichtingen en voorschriften betreffende het construeren, installeren, gebruiken, testen en controleren van een tachograaf.
Vrijstellingen voor het ophalen en verwijderen van afval
Voertuigen die afval ophalen en verwijderen komen in aanmerking voor een uitzondering op de tachograafverplichting. Afhankelijk van het soort afval geldt een andere vrijstelling.
Huishoudelijk afval
Wegvoertuigen die van deur tot deur huishoudelijk afval ophalen en dit afval wegbrengen vallen in een aparte vrijstellingscategorie (artikel 13.1.h. van Verordening 561/2006). In voertuigen die alleen voor dit doel gebruikt worden hoeft dus geen tachograaf aanwezig te zijn.
Vuil- en glascontainers
De voertuigen die afval uit vuil- en glascontainers vervoeren kunnen in aanmerking komen voor een vrijstelling, als ze voldoen aan drie voorwaarden (artikel 13.1 en specifiek 13.1.a van Verordening 561/2006). De voorwaarden zijn als volgt:
- Het gaat over een voertuig van de overheid, of een voertuig zonder bestuurder gehuurd door de overheid;
- Het voertuig mag geen concurrentie vormen met private vervoersmiddelen;
- Het voertuig mag zich enkel begeven op eigen grondgebied. Als het voertuig zich begeeft op het grondgebied van een andere lidstaat, is daarvoor goedkeuring nodig van de betrokken staat. Een voorbeeld van grensoverschrijdende afvalsamenwerking is tussen het Nederlandse Baarle-Nassau en het Vlaamse Baarle-Hertog.
OVERIGE TOEPASSELIJKE BEPALINGEN
Wegvoertuigen van overheden die niet aan de tachograafverplichting gebonden zijn, zijn ook niet gebonden aan de bepalingen over pauzes, rijtijden en rusttijden zoals vastgelegd in Verordening 561/2006 en het Arbeidstijdenbesluit vervoer. In plaats daarvan gelden de bepalingen voor registratie van arbeids- en rusttijden zoals die staan in de Arbeidstijdenwet (artikel 4:3). De overige bepalingen in het Arbeidstijdenbesluit blijven wel van toepassing, zoals die rondom arbeidstijd en nachtdienst.
MEER INFORMATIE:
Vervoer en mobiliteit, Kenniscentrum Europa Decentraal
Regeling tachograafkaarten, Rijksoverheid
Gebruik en vrijstelling tachograaf, Inspectie Leefomgeving en Transport
Nationale vrijstellingen, Inspectie Leefomgeving en Transport
