Het Comité van de Regio’s (CvdR) bestaat dit jaar 30 jaar. Hoog tijd om de belangrijke rol van het CvdR eens te belichten.
Het Comité van de Regio’s
Het Comité is opgericht om de betrokkenheid van decentrale overheden bij Europese besluitvorming te waarborgen. In 1994 hield het Comité zijn eerste plenaire vergadering. Inmiddels vertegenwoordigt dit adviesorgaan de steden en regio’s al ruim 30 jaar in Europa. De 329 leden en 329 plaatsvervangers houden zes keer paar jaar een bijeenkomst, onder meer om hun adviezen te bespreken. Het Comité vind zijn basis in het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU). Na de inwerkingtreding van het Verdrag van Maastricht is het Comité ingesteld. Naderhand is de rol van het CvdR met de inwerkingtreding van verschillende verdragen versterkt. Een voorbeeld is het Verdrag van Lissabon. Met de inwerkingtreding van dit verdrag kreeg het CvdR het recht om naar het Hof van Justitie te stappen bij schending van het subsidiariteitsbeginsel.
Beleidsprioriteiten
Het CvdR benadrukt de cruciale rol van lokale en regionale overheden met drie beleidsprioriteiten voor 2020-2025: maatschappelijke veranderingen begeleiden, Europa dichter bij de burger brengen en het cohesiebeleid waarborgen.
Belangrijke rol
Het Comité van de Regio’s (CvdR) vervult een belangrijke functie in het vertegenwoordigen van lokale en regionale overheden bij de Europese Commissie, het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie. Dit adviesorgaan speelt een cruciale rol bij grensoverstijgende kwesties die flinke gevolgen kunnen hebben voor decentrale overheden. Bij onderwerpen van specifieke aard zijn de Europese instituties verplicht om het CvdR om advies te vragen, waarmee de ‘stem van de regio’ gewaarborgd is in het Europese besluitvormingsproces. Het gaat dan bijvoorbeeld over nieuwe vervoersregels of toepassingsverordeningen van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en het Europees Sociaal Fonds+.
Een belangrijke prestatie is de succesvolle lobby voor het behoud en de versterking van het cohesiebeleid in de EU-begroting voor 2021-2027.
Succesvolle lobby
Een belangrijke prestatie van het Comité van de Regio’s in de afgelopen jaren is de succesvolle lobby voor het behoud en de versterking van het cohesiebeleid in de EU-begroting voor 2021-2027. Dit beleid, dat gericht is op het verminderen van regionale ongelijkheden en het bevorderen van economische, sociale en territoriale cohesie, heeft geleid tot aanzienlijke financiering voor gemeenten. Hierdoor hebben lokale overheden extra middelen gekregen om belangrijke projecten op het gebied van infrastructuur, duurzaamheid en sociale inclusie te realiseren.
Nederlandse delegatie
Elke lidstaat heeft een eigen vertegenwoordiging in het CvdR. Namens Nederland nemen er 12 leden en 12 plaatsvervangers mee. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) draagt 6 gemeentelijke leden en 6 gemeentelijke plaatsvervangers voor. Het Interprovinciaal Overleg (IPO) doet dit eveneens voor 12 vertegenwoordigers uit de provincies. De leden worden daarna officieel voorgedragen door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Toekomst
Dit weekend werd de uitslag van de Europese verkiezingen bekend. Hoewel de leden van het CvdR niet direct worden gekozen tijdens de Europese verkiezingen, beïnvloeden deze verkiezingen wel de samenstelling van de Europese Commissie en het Europees Parlement, die op hun beurt invloed uitoefenen op het CvdR. Ook welke politieke partijen en coalities de meerderheid in het Europees Parlement vormen kan van invloed zijn op de beleidsprioriteiten van de EU en daarmee de thema’s en prioriteiten beïnvloeden waar het CvdR zich op richt in zijn adviezen en werkzaamheden. Die uitslag laat vooralsnog geen politieke aardverschuiving zien.
Decentrale relevantie
Voor decentrale overheden is het CvdR relevant, omdat het Comité uitsluitend de decentrale belangen behartigt. Zoals toen in een ontwerpadvies aan de Europese Commissie werd geadviseerd om decentrale overheden meer te betrekken bij het ontwerp van wet- en regelgeving, zodat de nabijheid van deze overheden tot de burgers bijdraagt aan de vorming van Europese regels.
Bronnen
Europees Comité van de Regio’s, Comité van de Regio’s
The Committee of the Regions, Europees Parlament
European Committee of the Regions, EUR-Lex
