Ons samenwerkingsverband van gemeenten koopt voor drie gemeenten werken, leveringen en diensten in. Ons samenwerkingsverband is aanbestedingsplichtig. Incidenteel ontvangen wij bij Europese aanbestedingsprocedures inschrijvingen van ondernemers uit het VK. Moeten wij die ondernemers uit het VK blijven toelaten tot Europese aanbestedingsprocedures nu het VK de Europese Unie heeft verlaten? Wat is hierover afgesproken in de handels- en samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en het VK?
Antwoord in het kort
Ja, ondernemers uit het VK moeten toegelaten worden tot Europese aanbestedingsprocedures, ook nu het VK geen lid meer is van de Europese Unie. In de handels- en samenwerkingsovereenkomst wordt namelijk ingezet op wederzijdse toegang tot elkaars aanbestedingsmarkten. Hierbij wordt de Government Procurement Agreement (Overeenkomst inzake overheidsopdrachten, ook wel ‘GPA-overeenkomst’) gevolgd. Op basis hiervan is er een verplichting om inschrijvingen van ondernemers uit het VK toe te laten tot Europese aanbestedingsprocedures.
Toegang Europese aanbestedingsmarkten
Het VK is met het verlaten van de EU een derde land geworden. Op 24 december 2020 is er een akkoord bereikt tussen de EU en het VK over hun toekomstige handelsrelatie. Deze handels- en samenwerkingsovereenkomst wordt vanaf 1 januari 2021 voorlopig toegepast en is 1 mei 2021 definitief in werking getreden. In deze handels- en samenwerkingsovereenkomst zijn ook bepalingen opgenomen over aanbesteden (Deel twee, Titel VI Overheidsopdrachten). Partijen hebben ingezet op wederzijdse toegang tot elkaars aanbestedingsmarkten. Hierbij wordt de GPA-overeenkomst van het WTO gevolgd.
Government Procurement Agreement
Staten die zich hebben aangesloten bij de GPA-overeenkomst van het WTO stellen hun overheidsopdrachten onder dezelfde voorwaarden open voor landen die ook de GPA-overeenkomst hebben getekend. De EU is partij bij deze overeenkomst en het VK heeft aangegeven als zelfstandige partij bij deze GPA-overeenkomst aangesloten te blijven.
In de GPA-overeenkomst zijn in artikel IV lid 1 regels op het gebied van non-discriminatie vastgesteld. Op Europees niveau is deze bepaling geïmplementeerd in artikel 25 van Richtlijn 2014/24/EU. In dit artikel is bepaald dat aanbestedende diensten geen minder gunstige behandeling geven aan werken, leveringen, diensten en ondernemers die partij zijn bij de GPA-overeenkomst dan aan werken, leveringen, diensten en ondernemers die uit de EU komen. Dit artikel is in Nederland geïmplementeerd in artikel 1.23 Aanbestedingswet 2012.
In de bijlagen 1 t/m 7 van de EU van aanhangsel I van de GPA-overeenkomst wordt uiteengezet voor welke aanbestedende diensten en welke opdrachten de GPA-overeenkomst van toepassing is. Dit geldt overigens alleen bij opdrachten die de toepasselijke drempelwaarde van de GPA overschrijden. Deze bedragen zijn gelijk aan de Europese drempelwaarden.
Aanvullende bepalingen in de handels- en samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en het VK
Om voorspelbare en transparante aanbestedingen te kunnen garanderen zijn in de handels-en samenwerkingsovereenkomst een aantal aanvullende bepalingen opgenomen. Deze bepalingen hebben onder andere betrekking op het gebruik van elektronische middelen, het beoordelen van abnormaal lage inschrijvingen, en het in acht nemen van milieu-, sociale en arbeidsoverwegingen en interne toetsingsprocedures (artikel PRROC.3 e.v.). Ook zijn er aanvullende bepalingen opgenomen
die de toegang tot de aanbestedingsmarkten van de partijen uitbreiden voor specifieke typen aanbestedende diensten en voor bepaalde diensten die niet afgedekt worden door de GPA.
Uitbreiding van de aanbestedingsmarkten
De EU en het VK hebben in artikel PPROC.2 lid 2 van de handels- en samenwerkingsovereenkomst afgesproken om de toegang tot elkaars aanbestedingsmarkten uit te breiden ten opzichte van de GPA-overeenkomst. Zo gelden de aanbestedingsbepalingen uit de overeenkomst ook voor opdrachten van speciale sectorbedrijven in de warmte- en gassector. Zie hiervoor bijlage PPROC-1 onderafdeling B1 sub 1.
Diensten
In bijlage PPROC-1 onderafdeling B1 sub 2 van de handels- en samenwerkingsovereenkomst is een lijst opgenomen met diensten waarop de overeenkomst ook van toepassing is:
- hotels en restaurants (CPC-code 641);
- eetgelegenheden (CPC-code 642);
- drinkgelegenheden (CPC-code 643);
- diensten in verband met telecommunicatie (CPC-code 754);
- onroerend goed diensten voor een vast bedrag of op contractbasis (CPC-code 8220);
- overige zakelijke diensten (CPC-code 87901, 87903, 87905 tot en met 87907); en
- onderwijs (CPC-code 92).
De genoemde CPC-codes zijn de codes van de centrale productclassificatie (CPC) van de Verenigde Naties. Deze CPC-codes corresponderen met de CPV-codes zoals genoemd in de CPV Verordening.
Brexit Impact Scan voor overheden
Benieuwd wat het nieuwe EU-VK partnerschap voor uw organisatie betekent? De Brexit Impact Scan voor overheden is geactualiseerd. Met behulp van de impactscan inventariseert u of uw overheidsorganisatie al rekening houdt met de nieuwe afspraken tussen het VK en de EU en de eventuele gevolgen, bijvoorbeeld op het gebied van inkoop en contracten. Kijk voor meer informatie ook op het Brexit-loket. Mocht u specifieke vragen hebben over de gevolgen van het nieuwe partnerschap, dan kunt u contact opnemen met onze helpdesk.
Meer informatie
Aanbestedingen, Kenniscentrum Europa Decentraal
CPV-code zoekmachine, Kenniscentrum Europa Decentraal
Toegang derde landen, Kenniscentrum Europa Decentraal
Brexit-loket voor decentrale overheden, Kenniscentrum Europa Decentraal
Brexit Impact Scan voor overheden
Handels- en samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, enerzijds, en het VK van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, anderzijds, EUR-lex
Overeenkomst inzake overheidsopdrachten, WTO
UK set to become a party to the Government Procurement Agreement in its own right, nieuwsbericht WTO
Akkoord inzake de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland uit de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, EUR-Lex
Moeten wij inschrijvers uit India of een GPA-land toelaten bij een aanbestedingsopdracht?, praktijkvraag Kenniscentrum Europa Decentraal
