Praktijkvraag

Laatste update: 26 september 2023

Door:


Voor (een deel van) de financiering van een project overweegt onze organisatie om een lening onder gunstige voorwaarden te verstrekken aan een onderneming. Is er een eenvoudige manier waarop we het voordeel kunnen kwantificeren, zodat duidelijk is hoeveel staatssteun er wordt verleend?
Antwoord in het kort

Ja, het is nu mogelijk om dit te bepalen op een eenvoudige wijze. Hiervoor heeft Kenniscentrum Europa decentraal de Staatssteun Calculator ontwikkeld. Door het gebruik van deze tool kunt u in één oogopslag kosteloos nagaan wat het staatssteundeel is.

Eveneens raden we aan om per geval na te gaan of de voorgenomen maatregel niet op basis van een ander staatssteuncriterium buiten de staatssteunsfeer kan worden getrokken.

Wanneer van belang?

Wanneer er aan alle cumulatieve voorwaarden uit het staatssteunverbod wordt voldaan, is er sprake van staatssteun in de zin van artikel 107 van het Verdrag betreffende de Werking van de Europese Unie. Staatssteun kan verschillende vormen aannemen en is niet alleen aan de orde bij klassieke subsidies. Decentrale overheden kunnen bijvoorbeeld ook mogelijk staatssteun verlenen door een lening tegen gunstige voorwaarden (een zogenaamde ‘zachte lening’) te verstrekken aan een onderneming. Voor het bepalen van de hoogte van de (staats)steun is niet het nominale bedrag van de lening het uitgangspunt, maar het rentevoordeel (steunelement) dat wordt verkregen. Om dit te kwantificeren heeft de Europese Commissie een methode vastgesteld die uitgaat van referentiepercentages die maandelijks kunnen wijzigen (-0,28% per 01-10-2019).

Staatssteun Calculator

Om het bepalen van het steunelement op basis van de bovengenoemde methode te vereenvoudigen heeft Kenniscentrum Europa decentraal de Staatssteun Calculator ontwikkeld. Met deze rekentool kunnen decentrale overheden het steunelement bepalen door het invullen van een aantal gegevens waarbij de totale contante waarde van de zachte lening wordt afgezet tegenover de totale contante waarde van een marktconforme lening.

Hoe wordt het steunelement berekend?

Omdat steun op verschillende wijzen kan worden verleend en het daadwerkelijke voordeel niet altijd overeenkomt met het bedrag dat feitelijk ter beschikking wordt gesteld, maakt de Europese Commissie gebruik van de term bruto-subsidie-equivalent (BSE). Het BSE (ook wel steunelement) is de contante waarde van de steun, oftewel de totale waarde van het voordeel van de steunmaatregel. Vaststelling van het BSE is van belang, omdat daarmee kan worden nagegaan of de steun bepaalde drempels (uit bijvoorbeeld de de-minimisverordening) niet overschrijdt. Zie eveneens deze praktijkvraag die Europa decentraal hierover geschreven heeft.

Hoe zit dat met garantstellingen?

Deze rekenmethode waarin er wordt gebruik gemaakt van referentiepercentages is overigens ook analoog toe te passen op steun in de vorm van een garantstelling. In dat geval is niet de contante waarde van de rente het uitgangspunt maar de contante waarde van de premie. De Commissie verwijst voor het bruto-subsidie-equivalent naar de safe-harbour-premies en de Mededeling over garanties.

Let er overigens op dat er bij garanties vaak nadere voorwaarden worden gesteld. Zo kan een garantie die meer dekt dan 80% van de uitstaande lening niet onder toepassing van de Algemene Groepsvrijstellingsverordening staatssteunproof worden gemaakt.

Meer informatie

Staatssteun Calculator, Kenniscentrum Europa Decentraal
Staatssteun, Kenniscentrum Europa Decentraal
Vormen staatssteun, Kenniscentrum Europa Decentraal
Leningen, Kenniscentrum Europa Decentraal
Rentepercentages, Kenniscentrum Europa Decentraal