Op 4 oktober heeft het Europees Parlement ingestemd met het toevoegen van meer beperkingen voor persistente verontreinigende stoffen in afval. Dit zijn organische stoffen die lang in het milieu aanwezig blijven, zich ophopen in levende organismen en een risico vormen voor de gezondheid van mensen en het milieu. Onder de nieuwe beperkingen vallen verboden op meer stoffen, regels voor de verwerking van afval waar deze stoffen in zitten en lagere toegestane niveaus voor bepaalde stoffen. Nieuwe producten bevatten tegenwoordig geen persistente verontreinigende stoffen meer, maar ze kunnen nog wel voorkomen in afval van oudere stoffen. Deze regelgeving heeft als doel te voorkomen dat de al verboden stoffen door recycling lang in de grondstoffenkringloop aanwezig blijven. Met deze aangescherpte regels bevordert het Parlement de naleving van het Verdrag van Stockholm en het nastreven van de doelen van de EU Green Deal.
Wat houdt de POP-verordening in?
De Verordening over organische verontreinigende stoffen (2019/1021) stelt beperkingen aan persistente organische verontreinigende stoffen (POP’s). Deze stoffen zijn niet of zeer slecht afbreekbaar waardoor ze het milieu vervuilen en in de voedselketen terecht komen. Hierdoor vormen ze een bedreiging voor de volksgezondheid en het milieu. De verordening integreert hiermee de beperkingen op deze stoffen uit het VN-Verdrag van Stockholm in de Europese wetgeving.
In de bijlagen van de Verordening worden POP’s onderverdeeld in vier lijsten: verboden stoffen (bijlage I), stoffen waarvoor beperkingen gelden (bijlage II), stoffen waarvoor bepalingen inzake beperkingen van het vrijkomen van de stoffen gelden (bijlage III) en stoffen waarvoor bepalingen inzake afvalbeheer gelden (bijlage IV). Daarnaast is er ook een vijfde bijlage waarop dieper wordt ingegaan op afvalbeheer.
Wat heeft de instemming van het EP als gevolg?
Van de verordening worden nu bijlagen IV en V gewijzigd. De lijsten met schadelijke stoffen van de POP-verordening worden uitgebreid, onder meer met stoffen die recentelijk aan de lijst van schadelijke stoffen van het Verdrag van Stockholm zijn toegevoegd. Hieronder vallen onder meer broomhoudende brandvertragers, stoffen die gevonden worden in waterdicht textiel en verftoevoegingen. Voor sommige stoffen die al op de lijst staan, is de toegestane limiet die nog in afval aanwezig mag zijn aangescherpt. Ook zal de Commissie drie jaar na inwerkingtreding van de nieuwe verordening de EU-wetgeving over afvalverwerking onder de loep nemen. Indien nodig zal de Commissie aanpassingen doorvoeren om te verzekeren dat afval dat POP’s bevat als gevaarlijk aangemerkt wordt.
Decentrale relevantie
Deze aangescherpte Europese regels zijn relevant voor decentrale overheden. Zo moeten waterschappen voorkomen dat verboden stoffen in het oppervlaktewater terecht komen en moeten provincies milieuregels, waaronder Europese verordeningen, naleven op het gebied van lucht, water en bodem. Nu deze regels zijn aangescherpt is het belangrijk dat deze overheden attent zijn op de nieuw verboden stoffen of de stoffen waarvoor de limieten zijn aangescherpt.
Bron
Persistant pollutants: EU acts to reduce harmful chemicals, Europees Parlement
Meer informatie
Chemische stoffen, Kenniscentrum Europa Decentraal
Zeer zorgwekkende stoffen, Kenniscentrum Europa Decentraal
