In beraadslagingen in de Tweede Kamer over nieuwe voorstellen van de Europese Commissie wordt vaak verwezen naar zogenaamde BNC-fiches. Wat zijn BNC-fiches en hoe komen deze tot stand?
Antwoord in het kort
Een BNC-fiche wordt opgesteld door de interdepartementale werkgroep ter ‘Beoordeling van Nieuwe Commissievoorstellen’ (BNC) een geeft een korte samenvatting van nieuwe (beleids)voorstellen van de Europese Commissie en de mogelijke gevolgen hiervan voor de Nederlandse praktijk.
Interdepartementale werkgroep ter ‘Beoordeling van Nieuwe Commissievoorstellen’
De Interdepartementale werkgroep ter ‘Beoordeling van Nieuwe Commissievoorstellen’ (BNC) komt wekelijks bijeen om alle nieuwe voorstellen voor beleid en wet- en regelgeving van de Europese Commissie te bespreken. De BNC-werkgroep wordt voorgezeten door het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ). Naast vertegenwoordigers van de ministeries zijn ook de koepelverenigingen van de decentrale overheden, de VNG, het IPO en de UvW, vertegenwoordigd in deze werkgroep. Nieuwe voorstellen van de Commissie worden meestal dagelijks door het ministerie van BZ verstuurd naar leden van de werkgroep BNC in voorbereiding op het wekelijks BNC-overleg.
De voornaamste taak van de interdepartementale werkgroep is het signaleren en het inschatten van de gevolgen van nieuwe voorstellen van de Europese Commissie. Wanneer deze voorstellen dermate relevant zijn voor Nederland zal door de werkgroep een zogenaamd BNC-fiche worden geschreven.
Het BNC-fiche
Het schrijven van een BNC-fiche ten aanzien van nieuwe Commissievoorstellen dient vier doelen, namelijk:
- het vroegtijdig inschatten van de mogelijke consequenties;
- het bepalen van de mate van betrokkenheid en verantwoordelijkheden van de departementen, en eventueel de decentrale overheden;
- het opstellen van een eerste opmaat naar een Nederlands oordeel en standpunt;
- het informeren van de Eerste en Tweede Kamer.
Een belangrijk onderdeel van het BNC-fiche is een samenvatting van het Commissievoorstel of -voornemen en de mogelijke financiële, juridische en beleidsmatige consequenties hiervan voor Nederland, de EU en ontwikkelingslanden. Wanneer dit van toepassing is, worden in het fiche ook de mogelijke gevolgen voor decentrale overheden in kaart gebracht.
Naast deze beschrijvende samenvatting wordt in het BNC-fiche ook een Nederlandse beoordeling van het Commissievoorstel of voornemen opgenomen. Zo wordt in het fiche onder andere getoetst op de beginselen van subsidiariteit en proportionaliteit. Dit betekent dat wordt gekeken of het nieuwe voornemen van de Commissie om op EU-niveau op te treden daadwerkelijk noodzakelijk is, en of de vorm en inhoud van het voorstel niet verder gaan dan benodigd is om de doelstellingen van het voorstel te bereiken.
Aanvullend op deze beoordeling wordt in het BNC-fiche een aanzet gedaan voor het Nederlandse standpunt en optreden in toekomstige onderhandelingen over het Commissievoorstel in Brussel.
Proces van vaststelling en vervolg
Wanneer een nieuw Commissievoorstel of voornemen van belang gaat zijn voor Nederland, wordt een eerstverantwoordelijk ministerie aangewezen dat als penvoerder zal optreden bij het opstellen van een concept-BNC-fiche. Over het algemeen is het ministerie dat penvoerder is voor het fiche ook verantwoordelijk voor de toekomstige onderhandelingen over het Commissievoorstel in Brussel en voor de verdere implementatie na afronding van de Europese besluitvorming. Bij het opstellen van conceptfiche zal de penvoerder niet alleen het nieuwe Commissievoorstel moeten samenvatten en de gevolgen inschatten, maar zal deze ook interdepartementaal afstemmen over het Nederlands standpunt hieromtrent.
Vaststelling in de ministerraad en publicatie
Wanneer het conceptfiche is opgesteld zal deze worden besproken in de werkgroep BNC en zal deze na vaststelling worden toegezonden aan de Coördinatie Commissie voor Europese Integratie- en Associatieproblemen (CoCo). De CoCo is verantwoordelijk voor het voorbereiden van besluitvorming in de ministerraad ten aanzien van EU-dossiers. Binnen de CoCo wordt het Nederlands standpunt ten aanzien van het nieuw Commissievoorstel of voornemen wederom interdepartementaal afgestemd.
Hierna zal in de minsterraad het in de BNC-werkgroep overeengekomen fiche definitief worden vastgesteld. Daarna wordt het BNC-fiche in een beknopte versie verstuurd naar de Eerste en Tweede Kamer én de Nederlandse leden van het Europees Parlement. De vastgestelde fiches worden gepubliceerd via www.overheid.nl. De meest recent vastgestelde BNC-fiches kunt u terugvinden op deze webpagina van Kenniscentrum Europa Decentraal.
Belang BNC-fiches voor decentrale overheden
Het proces van vaststelling van BNC-fiches biedt decentrale overheden via de koepelverenigingen, die deel uit maken van de werkgroep BNC, een eerste mogelijkheid om invloed uit te oefenen op het Nederlands standpunt ten aanzien van nieuwe voorstellen van de Europese Commissie.
Daarnaast bieden gepubliceerde BNC-fiches voor decentrale overheden een nuttig overzicht en inzicht in de mogelijke (decentrale) gevolgen van nieuwe Commissievoorstellen en de Nederlandse inzet in Brussel ten aanzien hiervan.
Meer informatie:
BNC – Handleiding Wetgeving en Europa, Kenniscentrum Wetgeving en Juridische zaken
Praktijkvraag: Wat is de verhouding tussen het beleid van decentrale overheden en het EU beleid?, Kenniscentrum Europa Decentraal
Praktijkvraag: Hoe steekt de procedure voor de totstandkoming van Europese wetgeving in elkaar?, Kenniscentrum Europa Decentraal
Praktijkvraag: Wat wordt er bedoeld met ‘subsidiariteit’ en ‘evenredigheid’ binnen het EU-wetgevingsproces?, Kenniscentrum Europa Decentraal
