Europees beleid voor de Single Digital Gateway
Achtergrond
In 2015 presenteerde de Europese Commissie een nieuwe Single Market Strategy, een strategie om het volledige potentieel van de Europese interne markt te benutten. Om de interne markt beter te laten functioneren, beter toegankelijk te maken voor burgers en bedrijven en om belemmeringen te voorkomen, heeft de Commissie daarna in 2017 een handhavingspakket met verdere wetgevingsvoorstellen voor de interne markt uitgebracht. Eén van deze wetsvoorstellen betrof de Single Digital Gateway Verordening.
Single Digital Gateway Verordening
De regels voor de Single Digital Gateway (SDG) zijn geregeld in de Single Digital Gateway Verordening (2018/1724). De SDG moet ervoor zorgen dat iedereen in de EU op dezelfde manier toegang heeft tot digitale overheidsdienstverlening. In de SDG-verordening staat welke informatie en procedures online aangeboden moeten worden en vanaf wanneer dat moet worden gedaan. De SDG-verordening is in oktober 2018 aangenomen door het Europees Parlement. Daarmee heeft Nederland de wettelijke verplichting gekregen om de verordening uit te voeren.
Your Europe
De SDG wordt beheerd door de Commissie en de lidstaten samen. De Commissie zorgt voor de centrale toegangspoort van waaruit Europese burgers en bedrijven alle relevante informatie, procedures en diensten kunnen vinden die zij nodig hebben om van de Europese interne markt gebruik te maken. Dat gebeurt met het Your Europe portaal. Dit portaal bevat momenteel al informatie voor burgers en bedrijven die grensoverschrijdende activiteiten willen verrichten. Via de SDG worden gebruikers straks doorgelinkt naar de webpagina’s op de overheidswebsite van de betrokken lidstaat, die de informatie of de procedures bevat waar de gebruikers naar op zoek zijn. Dit kan van de EU zijn als het om Europese aangelegenheden gaan, of naar de website van de desbetreffende instanties in een EU-lidstaat.
Welke informatie moet er worden aangeboden?
Overheidsorganisaties moeten volgens de SDG-verordening informatie verstrekken over diensten die relevant zijn bij grensoverschrijdende activiteiten en de bijbehorende e-procedures. Dat gaat bijvoorbeeld om reizen, werk of pensioen, voertuigen, verblijf, onderwijs of stage, gezondheidszorg en burger- en familierechten. Burgers kunnen zo bijvoorbeeld het SDG-portaal gebruiken wanneer zij verhuizen naar een andere lidstaat of wanneer ze in een andere lidstaat een bedrijf willen starten. Bedrijven kunnen op het SDG-portaal onder meer informatie vinden over belastingen, overheidsopdrachten en bedrijfsvergunningen. Meer informatie over het onderdeel informeren en de eisen die daarbij horen vindt u op de website van Pleio.
Een overzicht van alle informatiegebieden die moeten worden aangeboden staat in Bijlage I van de SDG-verordening. Deze staan ook opgesomd in dit overzicht van Pleio.
Kwaliteitseisen aan de informatie
Er worden een aantal kwaliteitseisen gesteld aan de informatie op de websites. De informatie moet gebruiksvriendelijk en begrijpelijk zijn en er moet een datum van laatste aanpassing worden toegevoegd. Ook moet het logo van Your Europe en een link naar Your Europe worden opgenomen en moeten bezoekersstatistieken en gebruikersfeedback worden verzameld. Daarnaast is vereist dat de informatie (ook) moet worden verstrekt in een officiële taal van de Unie, die door een zo groot mogelijk aantal grensoverschrijdende gebruikers wordt begrepen. In Nederland is gekozen voor Engels. De lidstaten kunnen de Europese Commissie om ondersteuning vragen bij het vertalen van de teksten. Daarna moeten pagina’s worden genotificeerd (aangemeld) bij Your Europe.
Welke procedures moeten worden aangeboden?
Het basisprincipe van de SDG is dat belangrijke administratieve procedures voor zowel nationale gebruikers als buitenlandse gebruikers online kunnen worden doorlopen.
Overheden moeten ook online toegang geven tot verschillende procedures voor zaken zoals geboorte, verblijf, studie, werk, verhuizing en het starten van een bedrijf. In de verordening worden 21 procedures genoemd die online en grensoverschrijdend moeten worden aangeboden, waaronder:
- Geboorte: het aanvragen van een bewijs van registratie van een geboorte;
- Verblijf: aanvraag van bewijs van verblijf;
- Verhuizing: registratie van een adreswijziging en inschrijving van een motorvoertuig;
- Starten, exploiteren en sluiten van een bedrijf: kennisgeving van een bedrijfsactiviteit en vergunningen voor de uitoefening van een bedrijfsactiviteit.
Een overzicht van alle procedures die online moeten worden aangeboden staat in Bijlage II van de SDG-verordening.
Once-Only principe
Bij het verlenen van toegang tot procedures is het Once-Only Principe (Eenmaligheidsbeginsel) van belang. De SDG is gebaseerd op het Once-Only principe (OOP). Dit zou betekenen dat burgers, instellingen en bedrijven bepaalde informatie slechts één keer hoeven aan te leveren aan overheidsorganisaties. Over de precieze werking van het OOP wordt echter nog nagedacht. U kunt de ontwikkelingen van het traject hier volgen.
Nederlands beleid voor de Single Digital Gateway
Nationaal Coördinator
Elke lidstaat dient op grond van artikel 28 van de SDG-verordening een nationale coördinator te benoemen. De rol van de Nationaal Coördinator is om de voortgang en kwaliteit te bewaken. Daarnaast fungeert de Nationaal Coördinator als contactpunt naar de Commissie en de andere Europese lidstaten.
De Nederlandse coördinator is benoemd door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en wordt ondersteund door het Bureau Nationale Coördinator (bNC-SDG). Het bureau deelt relevante informatie en praktische voorbeelden op hun website en organiseert regelmatig kennisbijeenkomsten.
Contact
Het team van bNC-SDG kunt u bereiken via:
W: https://sdg.pleio.nl/
T: (070) 260 00 06
E: bNC-SDG@ictu.nl
Wat betekent de Single Digital Gateway voor mijn gemeente, provincie of waterschap?
De SDG-verordening bevat verplichtingen voor decentrale overheden. Deze verplichtingen worden op verschillende tijdstippen van toepassing, variërend van twee tot vijf jaar na inwerkingtreding van de verordening (2018). De eerste verplichtingen voor de centrale overheid en de Commissie zijn ingegaan op 12 december 2020. Voor decentrale overheden zijn verder de volgende verplichtingen van belang:
- 12 december 2022 – De (vertaalde) informatie en instructie over de procedures die moeten worden aangeboden moest vanaf deze datum beschikbaar zijn.
- 12 december 2023 – De online procedures moeten toegankelijk zijn voor EU-burgers en bedrijven.
Voor meer informatie over de verplichtingen die gelden voor decentrale overheden kunt u deze praktijkvraag nog raadplegen.
SDG Invoervoorziening
Sinds december 2022 moeten alle decentrale overheden informatie over producten en diensten beschikbaar stellen. De VNG heeft daarom een centrale oplossing voor gemeenten gemaakt. Hiermee kunnen gemeenten efficiënt voldoen aan de eisen van de eerste fase van de verordening. Deze oplossing bestaat uit:
- de SDG Invoervoorziening;
- standaardteksten in Nederlands en Engels.
De SDG Invoervoorziening voorziet gemeenten van standaardteksten in het Engels en Nederlands. Gemeenten moeten de standaardteksten dan controleren, aanvullen en publiceren. U kunt meer lezen over de voortgang op SDG groep op Pleio. Op dit moment wordt bovendien onderzocht in hoeverre de volgende verplichting ook op een centrale manier kan worden ingericht.
Ook de Unie van Waterschappen en het Interprovinciaal Overleg (IPO) zijn bezig met een Invoervoorziening. Voor de voortgang kunt u de website van de Unie of de website van het IPO in de gaten houden.
