Klimaat en milieu: belangrijke aandachtsgebieden voor de Europese Unie. De EU wil het milieu beschermen, herstellen en verbeteren. De Europese milieuwetgeving raakt aan diverse thema’s die voor decentrale overheden van belang zijn zoals natuurbescherming, schoon drinkwater of het verminderen van afval. Ook voor klimaat is er Europese regelgeving, bijvoorbeeld over klimaatdoelen, klimaatmitigatie en klimaatadaptatie.
Om mens en milieu te beschermen tegen de risico’s van chemische stoffen is er EU-wetgeving, bijvoorbeeld voor fijnstof, stikstof of PFAS. De EU inventariseert de risico’s van stoffen en formuleert maatregelen.
De kwaliteit van het Europese zwemwater is in orde, 96% voldoet aan eisen in de Zwemwaterrichtlijn. In vergelijking met andere Europese landen blijft Nederland echter achter. Zo blijkt uit een rapport van het Europees Milieuagentschap (EEA). Nederland behaalde van de 29 onderzochte landen de 22e plaats.
Het beleid van de EU op het gebied van zwemwater heeft als doel om vervuiling te voorkomen en burgers te informeren over de toestand van openbaar zwemwater. De Zwemwaterrichtlijn legt regels vast. Decentrale overheden zijn nauw betrokken bij de uitvoering van Europese regelgeving op het gebied van zwemwater.
De invloeden op het klimaat en het milieu zijn steeds merkbaarder. Bouwen aan een klimaatneutraal en groen Europa behoort dan ook niet voor niets tot de prioriteiten van de Europese Unie. Op EU-niveau wordt regelgeving vastgesteld om klimaat- en milieudoelstellingen te realiseren.
In Nederland en in de EU wordt veel afval geproduceerd. Europese afvalwetgeving heeft als doel om de hoeveelheid afval te verminderen en mogelijke schadelijke gevolgen voor het milieu en de gezondheid te beperken.
Pesticiden kunnen schadelijke chemische stoffen bevatten. Deze kunnen terecht komen in het oppervlaktewater, de bodem of in levensmiddelen. Daarom gelden er eisen voor de toelating en het gebruik van deze middelen. Ook moet het duurzaam gebruik van pesticiden worden bevorderd.
In een in april 2024 gewezen zaak geeft het Hof een verduidelijking van de reikwijdte van de toepassing van het voorzorgsbeginsel bij de toelating van gewasbeschermingsmiddelen in een lidstaat.
Er is beperkte vooruitgang geboekt bij het meten en verminderen van de risico’s bij het gebruik van pesticiden in de EU. Dat concludeert de Europese Rekenkamer in een speciaal verslag over het duurzaam gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. De Rekenkamer onderzocht de EU-maatregelen ter aanvulling op een lopende Commissie-evaluatie van de wetgeving op dit beleidsterrein.
