Praktijkvraag

Laatste update: 17 februari 2023

Door:


Er wordt veel aandacht besteed aan allerlei nieuwe initiatieven van de Europese Commissie, zoals de Green Deal en het onlangs verschenen werkprogramma. In hoeverre is dit relevant voor het werk van decentrale overheden?

Antwoord in het kort:

Het Commissie-werkprogramma kan relevant zijn voor het werk van een decentrale overheid. Dit programma verschijnt elk jaar. De Europese Commissie zet hierin uiteen wat haar prioriteiten zijn voor het komende jaar op het gebied van Europees beleid en wetgeving. Een grondige blik op het werkprogramma biedt dus de kans om op beleid te anticiperen. Immers, veel Europese wet- en regelgeving moet uiteindelijk op lokaal en regionaal niveau worden uitgevoerd, of heeft op een andere manier invloed op de decentrale praktijk

Decentrale relevantie Commissie-werkprogramma

Voor decentrale overheden is het relevant om te weten wat de stand van zaken is van de wetgevings- en beleidsvoorstellen die op termijn uitwerking kunnen gaan hebben op hun lokale en regionale uitvoeringspraktijk. In het werkprogramma zet de Commissie voorstellen voor nieuwe wetgeving of beleid uiteen, maar ook welke aanpassingen ze voornemens is te doen. Denk hierbij aan de aanpassing aan de Algemene Groepsvrijstellingsverordening (AGVV) uit 2019. Veel decentrale overheden stellen dan ook jaarlijks hun eigen Europese beleids- of werkprogramma’s af op het werkprogramma van de Commissie.

Werkprogramma 2020

In het Reglement van orde van de Commissie is vastgelegd dat de Commissie jaarlijks haar prioriteiten in een wetgevings- en werkprogramma vaststelt. Sinds de Commissie-Juncker werkt de Europese Commissie meer van bovenaf. Het College van Commissarissen stelt politieke prioriteiten op waarbinnen alle nieuwe Europese wet- en regelgeving van de Europese Commissie moet passen. Juncker stelde bijvoorbeeld in het verleden 10 prioriteiten op. Het werkprogramma van 2020 was het eerste werkprogramma van de Commissievoorzitter-Von der Leyen. Daaraan voorafgaand presenteerde zij haar zes prioriteiten voor de komende vijf jaar. Haar eerste werkprogramma bood een eerste inzicht in de concrete uitwerking van haar zes prioriteiten.

De politieke prioriteiten van de Commissie Von der Leyen zijn de volgende:

  • Een Europese ‘Green Deal’;
  • Een economie die werkt voor de mensen;
  • Een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk;
  • Het beschermen van de Europese levenswijze;
  • Een sterk Europa in de wereld; en
  • Een nieuwe impuls voor de Europese democratie.

Deze zes prioriteiten worden uitgevoerd door verschillende Eurocommissarissen. Lees op onze website meer over de takenverdeling van de Eurocommissarissen.

De nieuwe voorstellen van de Commissie zijn door Kenniscentrum Europa Decentraal uitgewerkt in een reeks artikelen over de verschillende onderwerpen waar decentrale overheden mee te maken gaan krijgen:

Opbouw Commissie-werkprogramma

Elk jaar na de Staat van de Unie, de jaarlijkse toespraak waarin de Commissievoorzitter het Europees Parlement toespreekt, presenteert de Europese Commissie haar werkprogramma voor het komende jaar. Omdat in 2019 de nieuwe Commissie met vertraging startte, verscheen het werkprogramma pas eind januari 2020. Een aantal nieuwe beleidsplannen was echter al eerder bekend gemaakt, zoals de nieuwe Europese Green Deal.

Het Commissie-werkprogramma bestaat uit een hoofdtekst waarin de Commissie schetst wat zij gaat doen om de prioriteiten te behalen. Daarnaast bevat het werkprogramma een viertal bijlagen. Deze bestaan uit tabellen met wetgeving en beleidsvoorstellen en schetst per tabel respectievelijk:

  • de nieuwe initiatieven;
  • initiatieven vanuit REFIT (zowel evaluaties en fitness checks als opinies van het REFIT-platform);
  • reeds gepubliceerde prioritaire voorstellen in afwachting van aanname; en
  • voorstellen die worden ingetrokken.

Bron:

2020 Commissie-werkprogramma, Europese Commissie

Meer informatie:

Wat is de relatie tussen de Staat van de Unie, het werkprogramma en het Meerjarig Financieel Kader?, Kenniscentrum Europa Decentraal
Wat is de verhouding tussen het beleid van decentrale overheden en het EU-beleid?, Kenniscentrum Europa Decentraal