Decentrale overheden kopen allerlei zaken in. Een dergelijke inkoopopdracht heet een aanbesteding. Bij aanbestedingen dienen decentrale overheden zich aan bepaalde regels te houden. Deze regels zien op een betere afstemming tussen vraag en aanbod en een goed functionerende interne markt.
Het is onder voorwaarden toegestaan om in nationale regelgeving vast te leggen dat een inschrijver automatisch wordt uitgesloten van de aanbestedingsprocedure indien een nevenonderneming, waar een beroep op wordt gedaan, de vereiste kwalificaties verliest. Dit heeft het Hof van Justitie in deze zaak bepaald.
TenderNed, het Nederlands platform voor elektronisch aanbesteden, heeft de status van een niet-economische dienst van algemeen belang (NEDAB). Dat heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie, specifiek het Gerecht, bepaald in deze TenderNed zaak. De Europese Commissie was eerder al tot een gelijkluidend besluit gekomen naar aanleiding van een klacht van private ondernemingen tegen de Nederlandse overheid.
Aanbestedende diensten kunnen selectiecriteria opstellen om inschrijvers te beoordelen, bijvoorbeeld ten aanzien van hun economische en financiële draagkracht. Het Hof van Justitie EU (hierna: Hof) heeft zich in deze zaak uitgelaten over het vereiste dat inschrijvers gedurende de gehele tijd waarin een opdracht wordt uitgevoerd, moeten beschikken over een bankverklaring betreffende de toekenning van een lening.
Aanbestedende diensten kunnen bij de selectie van een ondernemer in een aanbestedingsprocedure gebruik maken van geschiktheidscriteria. Bijvoorbeeld van de bekwaamheid van de ondernemer die verband houdt met het voorwerp van de opdracht. Het Europees Hof van Justitie heeft zich in deze zaak uitgelaten over de mogelijkheid om een beroep te doen op de bekwaamheid van een andere entiteit.
Aanbestedende diensten kunnen bij een aanbestedingsprocedure kiezen om het gunningscriterium van de economisch meest voordelige inschrijving (emvi) toe te passen. Het Hof van Justitie (Hof) heeft zich in deze zaak uitgelaten over de mate waarin aanbestedende diensten, indien zij gebruik willen maken van het gunningscriterium emvi, van tevoren bekend moeten maken hoe de inschrijvingen tijdens de gunningsfase zullen worden beoordeeld.
Aanbestedende diensten kunnen in een aanbestedingsprocedure eisen stellen om ervoor te zorgen dat ondernemers over de nodige economische en financiële draagkracht beschikken om het contract uit te voeren. Om aan deze eis te voldoen, kan een ondernemer zich in sommige gevallen beroepen op de draagkracht van andere lichamen.
Aanbestedende diensten moeten ondernemers op gelijke en niet-discriminerende wijze behandelen en transparantie betrachten in hun handelen. Maar hoe moet het begrip ‘ondernemer’ in dat kader geïnterpreteerd worden? Het Europese Hof van Justitie heeft zich onlangs onder andere uitgelaten over het begrip ‘ondernemer’ in de zaak van een Spaans gezondheidszorgconsortium.
Decentrale overheden mogen ook bij een opdracht waarbij de waarde onder de Europese aanbestedingsdrempels een zogenoemde beroepsfout als uitzonderingsgrond toepassen. Wel dient bij de opdracht een grensoverschrijdend belang te zijn. Dit volgt uit een recente uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie.
Decentrale overheden mogen ook bij een opdracht waarbij de waarde onder de Europese aanbestedingsdrempels een zogenoemde beroepsfout als uitzonderingsgrond toepassen. Wel dient bij de opdracht een grensoverschrijdend belang te zijn. Dit volgt uit een recente uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie.
Een onderdeel van een overheidsdienst mag zonder aanbesteding geen opdracht gunnen aan een ander onderdeel van deze dienst waarover het geen toezicht oefent. Dit volgt uit een recente Duitse zaak bij het Hof over de gunning van een zogenoemde in house opdracht.
Moet de Waddenzee aangemerkt als een binnenwater of als zeewater? En wat zijn de gevolgen hiervan voor de al dan niet aanwezige aanbestedingsverplichting ten aanzien van personenvervoersdiensten-concessies? In deze zaak geeft de Advocaat Generaal (AG) bij het Hof onder meer antwoord op deze vragen.
Een concessie voor een openbare dienst mag door een decentrale overheid gegund worden zonder aanbesteding, mits die gunning voldoet aan het transparantiebeginsel. Ook wanneer een dienstenconcessie een beperkte geldelijke waarde heeft, kunnen ondernemingen uit andere lidstaten hierin geïnteresseerd zijn, bijvoorbeeld omdat ze hiermee hun intrede op de markt van die staat kunnen maken en er bekendheid kunnen verwerven om toekomstige expansie voor te bereiden. Dit heeft het Hof van Justitie bepaald in het arrest Comune di Ancona.
