De Europese Unie houdt zich bezig met landbouw via het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB), dat de landbouwproductie stimuleert zodat er voldoende, veilig en betaalbaar voedsel wordt geproduceerd. Daarnaast is er specifieke EU-wetgeving voor duurzame en biologische productie, hergebruik van water, gewasbescherming, gebruik van meststoffen, kringlooplandbouw en natuurbescherming.
Op 25 maart presenteerde de Europese Commissie haar actieplan voor meer biologische landbouw tegen 2030. Het nieuwe actieplan moet de productie en consumptie van biologische producten stimuleren en meer aandacht creëren voor de verduurzaming van de sector.
De landbouwsector is een belangrijke economische sector in Europa, die met veel veranderingen te maken heeft. De voedselproductie moet groeien om tegemoet te komen aan de bevolkingsgroei en veranderende voedingsgewoonten. Maar de landbouw moet tegelijkertijd ook verduurzamen. Het Europees landbouwbeleid en andere Europese regels voor de landbouw is hierbij van groot belang.
Op 14 februari 2019 vond er in de Tweede Kamer een technische briefing plaats over het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) van de EU. Vorig jaar heeft de Europese Commissie in de context van de onderhandelingen over het nieuwe Meerjarig Financieel Kader (MFK) een voorstel gedaan voor het toekomstige EU-landbouwbeleid.
De Europese Commissie is bezorgd over de manier waarop Nederland de Europese verplichtingen rondom het mestbeleid implementeert. Voorheen mochten boeren in Nederland dankzij een uitzondering (derogatie) uit Brussel meer mest uitrijden dan in andere landen. Deze uitzonderingspositie wordt afgebouwd en zal in 2026 eindigen.
Het EU-landbouwbeleid wordt hervormd. Het is nog niet duidelijk wat voor invulling het zogeheten Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) gaat krijgen, maar het Commissievoorstel voor het nieuwe Meerjarig Financieel Kader (MFK) bevat in ieder geval een pakket aan bezuinigingen.
Vanaf 1 januari 2023 is het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) ingegaan. Het nieuwe GLB heeft meer aandacht voor verduurzaming en innovatie van de Europese landbouwsector en het behalen van de klimaatdoelen. Het ondersteunt boeren die hun bedrijf verduurzamen en vernieuwen.
Voor de periode 2023-2027 komt er in Nederland ruim 4 miljard euro aan Europese fondsen beschikbaar.
De Europese Commissie vraagt input op een voorstel voor aanvullende regelgeving op het gebied van meststoffen. Het voorstel betreft een verordening waarin voor verschillende producten is vastgesteld dat zij het eindpunt in de productieketen hebben bereikt en op de markt gebracht kunnen worden.
De druk op de watervoorraden neemt toe, bijvoorbeeld door toenemende droogte. De Commissie komt nu met richtsnoeren voor het hergebruik van afvalwater voor landbouwirrigatie. Dit draagt bij aan de aanpak van waterschaarste en moet de druk op de watervoorraden verlichten.
Nederlandse boeren raken hun uitzonderingspositie voor het uitrijden van mest kwijt. Dat heeft de Commissie medegedeeld. Vanaf 2023 treedt een afbouwtraject in werking zodat Nederland vanaf 2026 voldoet aan de voorwaarden van de nitraatrichtlijn.
Europese subsidies voor plattelandsontwikkeling worden over het algemeen goed besteed, maar leveren niet altijd duurzame verbeteringen op. Dat concludeert de Europese Rekenkamer in een onderzoek naar de besteding van 25 miljard euro aan EU-gelden sinds 2007.
De Europese Commissie wil werk maken van het beter beheer van nutriënten zoals stikstof en fosfor. Daartoe wil ze later dit jaar met een actieplan komen voor het ‘geïntegreerd beheer van nutriënten’. In de voorbereiding op dit actieplan worden decentrale overheden gevraagd om input te leveren.
De uitvoering van de Nitraatrichtlijn laat te wensen over, zeker in Nederland, oordeelt de Europese Commissie. Nitraten zijn een belangrijke oorzaak van waterverontreiniging in de EU. Nederland staat voor een grote uitdaging bij het aanpakken van vervuiling door nutriënten uit de landbouw. Ingrijpendere maatregelen zijn daarom nodig.
