De EU heeft verschillende maatregelen opgesteld om rampen met chemische stoffen te voorkomen en de gevolgen voor mens en milieu te beperken. Deze zijn opgenomen in de SEVESO richtlijn. De uitvoering van deze richtlijn ligt veelal op decentraal niveau. Zo moeten decentrale overheden inspecties uitvoeren om rampen te voorkomen.
Europees beleid
De Seveso III richtlijn (2012/18/EU) legt regels vast om ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen betrokken zijn te voorkomen, en de gevolgen voor mens en milieu te beperken. De richtlijn stelt eisen aan lidstaten en bedrijven. Zo moeten risicovolle bedrijven aan veiligheidsmaatregelen voldoen en moeten lidstaten bedrijven inspecteren.
De richtlijn omvat onder andere regels voor:
- Het inventariseren van risico’s
- Het treffen van noodzakelijke maatregelen
- Het opstellen (en uitvoeren) van een preventiebeleid, noodplannen en een veiligheidsrapport
- Het verstrekken van informatie
- Het faciliteren van publieke voorlichting, raadpleging en participatie
- De te nemen stappen bij (zware) ongevallen
- Het beleid inzake ruimtelijke ordening
- De uit te voeren inspecties
Daarnaast bevat de richtlijn een lijst met gevaarlijke stoffen en bijbehorende drempelwaarden. Deze drempelwaarden bepalen of een bedrijf onder de SEVESO richtlijn valt.
Nationaal beleid
In Nederland is de SEVESO richtlijn hoofdzakelijk geïmplementeerd door middel van het besluit Risico’s Zware Ongevallen 2015 (Brzo 2015). Voor omgevingsvergunningsaanvragen van bedrijven die onder de richtlijn vallen (BRZO bedrijven) worden in het Besluit omgevingsrecht (Bor) en de Ministeriele regeling omgevingsrecht (Mor) aanvullende eisen gesteld.
In Nederland werken verschillende overheidsdienste samen op het gebied van risicovolle bedrijven die onder de SEVESO richtlijn vallen. Dit samenwerkingsprogramma heet BRZO+. Provincies en waterkwaliteitsbeheerders werken hierbinnen onder andere samen met veiligheidsregio’s, staatstoezicht op de mijnen en de inspectie sociale zaken en werkgelegenheid. Meer informatie hierover is te vinden op BRZO+.
Decentrale relevantie
De SEVESO richtlijn is voor decentrale overheden relevant bij het verstrekken van vergunningen, inspecties en handhaving. Bedrijven die onder de SEVESO richtlijn vallen moeten vanwege de gevolgen voor de omgevingsveiligheid onder andere een omgevingsvergunning aanvragen. Verder zijn decentrale overheden betrokken bij de inspecties die overheden moeten uitvoeren om rampen te voorkomen. Provincies hebben dit toezicht, handhaving en vergunningverlening ondergebracht in omgevingsdiensten.
Daarnaast moeten decentrale overheden bij de ruimtelijke ordening rekening houden met de preventie van zware ongevallen en het beperken van de gevolgen. Hierbij moet onder andere rekening worden gehouden met recreatiegebieden, grote transportroutes, waardevolle natuurgebieden en woningen.
Overzicht Europese Wetgeving Rampenpreventie
• De Seveso III richtlijn | 2012/18/EU