Als een steunmaatregel aan alle staatssteuncriteria voldoet, is er sprake van staatssteun. Decentrale overheden dienen deze in beginsel te melden bij de Europese Commissie, tenzij één van de vrijstellingsmogelijkheden van toepassing is. In dat geval hoeft niet gemeld te worden bij de Europese Commissie, maar moeten decentrale overheden mogelijk een kennisgevingsprocedure doorlopen. Ook gelden er nadere verplichtingen over transparantie en verslaglegging van de steun.
Maar wat houden deze verplichtingen in en waar moet een decentrale overheid rekening mee houden bij het doorlopen van een kennisgevingsprocedure of een meldingsprocedure? En ten slotte, wat zijn gevolgen als niet de juiste procedure wordt gevolgd? Op deze pagina’s vindt u antwoorden op de meest relevante procedurele vraagstukken van het staatssteunrecht.
Onder de procedures in het staatssteunrecht vallen:
- De kennisgevingsprocedure: een procedure waarbij een steunverlenende overheidsorganisatie de Europese Commissie op de hoogte stelt van een vrijgestelde steunmaatregel;
- De meldingsprocedure: als decentrale overheden steunmaatregelen niet binnen een vrijstellingsverordening kunnen brengen, moeten zij deze via State Aid Notifications Interactive systeem (SANI) ter goedkeuring aan de Europese Commissie melden;
- De formele (onderzoeks)procedure: wanneer een decentrale overheid steun heeft verleend en de Europese Commissie twijfelt over de verenigbaarheid daarvan met de interne markt, start de Commissie een formele (onderzoeks)procedure. Deze procedure biedt ook mogelijkheden aan derde partijen om inbreng te geven;
- De klachtprocedure: de klachtprocedure is een route die door belanghebbenden gevolgd kan worden wanneer het vermoeden bestaat dat er sprake is van onrechtmatig verleende steun;
- De non-notificéprocedure: wanneer staatssteun onrechtmatig wordt verleend, kan de Commissie een procedure voor onrechtmatige steun starten, de zogenaamde non-notificéprocedure;
- Terugvordering van steun: indien decentrale overheden steun verlenen die als onrechtmatig wordt aangemerkt, moet de desbetreffende steun, inclusief de daarover genoten rente, worden teruggevorderd;
- De rapportageplicht: decentrale overheden die aangemelde of vrijgestelde steun verlenen, moeten rekening houden met de rapportageplicht. Deze verplichting houdt in dat lidstaten jaarlijks verslag moeten doen aan de Europese Commissie over verleende steun;
- De transparantieverplichting (TAM): decentrale overheden moeten via de Transparancy Award Module (TAM) bepaalde informatie verstrekken over verleende staatssteun. Deze informatie is vervolgens in het transparantieregister van de Europese Commissie terug te vinden, dat voor een ieder toegankelijk is.
- Waar melden en kennisgeven?: Provincies en gemeenten nemen voor kennisgevingen contact op met Kenniscentrum Europa Decentraal (CPS) en voor eventuele meldingen met het Coördinatiepunt Staatssteun decentrale overheden (CSDO) van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Waterschappen kunnen voor zowel meldingen als kennisgevingen terecht bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Publicaties
In de Handreiking Staatssteun voor de overheid, de Procedureverordening 2015/1589 en het Procedurele Handboek (alleen beschikbaar in het Engels) vindt u meer informatie over de staatssteunprocedures.
