De beschikbaarheid van hogesnelheidsbreedband is van belang voor alle lidstaten in de EU. Projecten in het kader van de uitrol van breedband kunnen daarmee dan ook op decentraal niveau een rol gaan spelen. Gemeenten, provincies en waterschappen dienen bij dit soort projecten rekening te houden met de Europese staatssteunregels en de Europese aanbestedingsregels. Zo speelt bij steunverlening aan een breedbandproject bijvoorbeeld de vraag of de exploitant van het breedbandproject is geselecteerd op basis van een concurrerende aanbestedingsprocedure.
Wat is breedband?
Breedband is de verzamelnaam voor ICT-netwerken met een zeer grote capaciteit. Via breedband kunnen grote hoeveelheden data met hoge snelheid getransporteerd worden op basis van een permanente actieve verbinding. Toegang tot snel internet moet overal in de EU te garanderen zijn, onder andere door middel van breedband.
Welke rol spelen decentrale overheden bij breedbandprojecten?
Decentrale overheden kunnen snelle breedbandnetwerken ontsluiten voor burgers en bedrijven. Zij kunnen bijvoorbeeld:
- financieel deelnemen in de aanleg van netwerken;
- actief de regie in de ondergrond voeren, om overlast voor burgers en kosten voor bedrijven te beperken;
- lokaal of regionaal partijen bij elkaar brengen;
- de vraag naar breedbanddiensten bundelen;
- het aanbod van innovatieve diensten stimuleren.
Wanneer spelen de aanbestedingsregels een rol bij breedbandprojecten?
Bij het bepalen of voor een bepaald project in het kader van breedband een aanbestedingsprocedure gevolgd moet worden, kunnen de volgende vragen gaan spelen:
- Is er sprake van een overheidsopdracht?
- Wat is de aard van de opdracht: een werk of een dienst?
- Welke regels zijn van toepassing bij samenwerkingsconstructies?
Staatssteunregels en aanbestedingsregels bij breedband
Bij de uitrol van breedbandnetwerken bestaat er binnen de Europese staatssteunregels de mogelijkheid tot financiering van dergelijke projecten. Zo bevat de Algemene Groepsvrijstellingsverordening (AGVV) de categorie ‘steun voor breedbandinfrastructuur’ (deel 10) en publiceerde de Europese Commissie in 2013 al de EU-richtsnoeren voor de toepassing van de staatssteunregels in het kader van de snelle uitrol van breedbandnetwerken. Meer hierover leest u op de webpagina Staatssteun en breedband. Het volgen van ‘een open, transparante en niet-discriminerende concurrerende selectieprocedure’ wordt in veel gevallen genoemd als de wijze waarop een investering in een dergelijk project dient plaats te vinden (zie bijvoorbeeld artikel 52, lid 6, sub a AGVV).
Fondsen en breedband
De Europese Commissie stimuleert digitalisering in de EU door het beschikbaar stellen van financiële middelen via Europese fondsen. Verschillende Europese fondsen hebben duidelijke raakvlakken met digitalisering. Het meest specifiek is het programma Digitaal Europa dat zich richt op de grootschalige uitrol, gebruik en verdere verspreiding van digitale technologieën, waaronder ook de toegang tot deze technologieën. Daarnaast heeft de Connecting Europe Facility een digitaal onderdeel, dat vooral gericht is op digitale infrastructuurnetwerken. Ook programma’s als Horizon Europe en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) hebben een digitale component. Voor gedetailleerde informatie over deze en andere fondsen kunt u gebruikmaken van de EU-fondsenwijzer. Hier kunt u gericht zoeken naar passende financieringsmogelijkheden.
Meer informatie over breedband
Voor meer informatie over breedband en de toepassing van onder andere de Europese aanbestedingsregels, zijn de volgende publicaties mogelijk interessant voor u:
Handreiking Breedband – Goed op weg met breedband – Voor gemeenten en provincies – Deel 2: Europese kaders (2011, Kenniscentrum Europa decentraal)
Handreiking Breedband buitengebied (2017, VNG)
