×
Europees recht en beleid

Laatste update: 11 december 2023

Contact:


Breedband

Breedband is de verzamelnaam voor ICT-netwerken met een zeer grote capaciteit. Door middel hiervan wordt toegang tot internet overal in de EU mogelijk. Bij het opzetten van bepaalde projecten kan het zijn dat decentrale overheden te maken krijgen met de aanbestedingsregels. Daarbij moet de aanbestedende diensten zich af vragen of er sprake is van een overheidsopdracht en of er in dat kader sprake is van een werk of levering. Op de webpagina breedband leest u meer over breedband en aanbesteden.

Gebiedsontwikkeling

Bij gebiedsontwikkeling wordt een bepaald gebied ontwikkeld en moet de eindresultaat voldoen aan een goede ruimtelijke ordening. Decentrale overheden werken dan vaak samen met verschillende partijen waardoor zij vaak te maken krijgen met de verplichting tot aanbesteden. Het gaan dan vooral om publiek-private samenwerking (PPS). Dit kan object- of gebiedsgebonden plaatsvinden. Daarnaast kan er sprake zijn van geïnstitutionaliseerde PPS. Meer hierover leest u in de webpagina gebiedsontwikkeling.

ICT

Een belangrijk onderdeel van de bedrijfsvoering van decentrale overheden is ICT. Bij de aanbesteding hiervan is het verstandig om algemene (inkoop)voorwaarden op te stellen. Hierin worden de juiste specificaties en eisen opgenomen. Dergelijke specificaties mogen niet leiden tot ongeoorloofde beperking van de mededinging. Bij het Rijk zijn algemene (inkoop)voorwaarden vastgesteld voor de inkoop van diensten, leveringen en IT-producten en -diensten (ARBIT, ARIV en ARVODI). Daarnaast kunnen decentrale overheden gebruik maken van open source software, wat ervoor zorgt dat decentrale overheden minder afhankelijk worden van een bepaalde leverancier. Decentrale overheden die afhankelijk zijn van een bepaalde leverancier hebben te maken met een vendor lockin. Op de webpagina ICT en aanbesteden leest u meer over de inkoop van ICT, samenwerkingsvormen en privacy.

Inburgering

Decentrale overheden zijn sinds 1 januari 2021 verantwoordelijk voor het inkopen van inburgeringscursussen. Het nieuwe inburgeringsstelsel introduceert drie leerroutes die inburgeringsplichtigen kunnen volgen. Het gaat daarbij om de onderwijsroute, de B1-route en de Zelfredzaamheidsroute. Om hierin te voorzien kunnen aanbestedende diensten gebruik maken van verschillende aanbestedingsprocedures, zoals de vereenvoudigde procedure voor sociale en andere specifieke diensten (SAS-diensten) of het open house model. Andere vraagstukken waarmee aanbestedende diensten te maken kunnen krijgen zijn of er sprake is van een subsidie of staatsteun. U leest hier meer over op de webpagina inburgering en aanbesteden.

Scholen

Niet alleen decentrale overheden worden aangemerkt als aanbestedende dienst. Ook scholen en onderwijsinstellingen worden als aanbestedende dienst aangemerkt aangezien zij aan de criteria van publiekrechtelijke instelling voldoen. In dat kader kunnen zij te maken krijgen met de aanbestedingsregels bij de aanschaf van boeken of de bouw van een nieuw schoolgebouw. Bij het bouwen van een nieuw schoolgebouw is het schoolbestuur de bouwheer. Bouwheerschap en leerlingenvervoer worden op de wegpagina scholen verder uitgewerkt.

Sociaal domein

Gemeenten zijn in het sociaal domein op grond van de Jeugdwet, de Participatiewet, de Wet Maatschappelijke ondersteuning 2015 en de Wet inburgering verantwoordelijk voor de inkoop van jeugdzorg, werk en inkomen, zorg aan langdurig zieken en ouderen en inburgeringscursussen. Hierbij kunnen gemeenten te maken krijgen met de Europese aanbestedingsregels. Zij kunnen er ook voor kiezen om een subsidie te verlenen of een open house model te introduceren. Wat betreft de aanbestedingsprocedures, hebben aanbestedende diensten in het sociaal domein vaak te maken met het verlichte regime voor SAS-diensten. Meer hierover leest u op de webpagina sociaal domein en aanbesteden.

Verzekeringen

Een ander beleidsterrein waarbij decentrale overheden te maken krijgen met de aanbestedingsregels zijn verzekeringen. Om te beoordelen of sprake is van een aanbestedingsplicht dient de aanbestedende dienst te beoordelen of sprake is van een overheidsopdracht of een concessie en wat de hoogte van de verzekeringskosten zijn. Ook kan er sprake zijn van een raamovereenkomst. Op de webpagina verzekeringen komen andere relevante vraagstukken aan bod. Denk hierbij aan de vraag of overheidsopdrachten met betrekking tot verzekeringen verlengd of gewijzigd kunnen worden en of aanbestedende diensten zelf de verzekering inkopen of middels een intermediair.

Vervoer

Bij het regelen van vervoer in de regio maken decentrale overheden vaak gebruik van concessies. Via een concessie kan een vervoersbedrijf bus-, tram- of treintrajecten of parkeerterreinen exploiteren. Aanbestedende diensten moeten zich wat betreft concessies voor het openbaar vervoer aan bepaalde termijnen houden. In sommige gevallen geldt er geen aanbestedingsplicht, bijvoorbeeld als de PSO-verordening of de inbestedingsuitzondering van toepassing zijn. Een ander onderwerp waarbij aanbestedende diensten te maken krijgen met concessie is bij de exploitatie van een parkeergarage. Meer over aanbesteden en vervoer leest u op de desbetreffende webpagina.

DAEB en aanbesteden

De uitvoering van diensten van algemeen belang (DAEB) kan worden neergelegd bij bepaalde ondernemingen. Ook hier spelen de aanbestedingsregels een rol omdat de aanwijzing van een DAEB onder bepaalde omstandigheden als een overheidsopdracht kan worden aangemerkt. Bij DAEB gelden dezelfde uitzonderingen die bij gewone overheidsopdrachten kunnen gelden, zoals inbesteden en alleenrecht. Tenslotte speelt de concessierichtlijn een rol bij de inrichting van DAEB en niet-economische diensten van algemeen belang (Nedab). Een uitzetting hiervan is te vinden op de webpagina DAEB en aanbesteden.